1915h 📖: Acısu

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi. Kısmen Karadeniz göçmeni yerleşimi

■ Ağırlıkla Trabzon-Yomra göçmenidir. Evrak: Hopa, Yomra ve Batum'dan hicret ederek iki seneden beri İzmid'in Arslanbey karyesinde ikamet eden muhacirinin, memleketlerine meccanen gönderilmelerine dair Süleyman oğlu Hafız Receb'in istidası üzerine gerekenin ifası. (Dahiliye; İD/96) H-28-07-1337 Manav

■ Koord: 40° 43' 5'' D, 30° 6' 52'' K

E1902 📖: Arslanbeg

1891a 1915h 📖 📖: Arslanbey

■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Şimdi Yunanistan göçmeni yerleşimi

■ 19. yy sonunda 3000 kadar nüfuslu bir Ermeni kasabası idi. Ünlü dilci Hraçya Acaryan, Aslanbeg Ermeni lehçesi üzerine 1898’de kapsamlı bir makale yazmıştır. SN

■ 1905 yılında 2300 nüfusluydu. Halkı Kullar'da kurulan çuha fabrikasında işçiydi. Hatta çuha fabrikasında çalışanlar tehcirden muaf tutulmuşlardı. Bu fabrikada çalışmaya getirilen Zenciler yörenin havasına uyum sağlayamadıkları için Hicaz taraflarına gönderilmeleri kararı alınmıştır. Drama’nın Zağriç, Şevkler, Nusretli köylerinden gelen mübâdillerden öncelikle 187 hâne yerleştirilmiştir. Talat Paşa’nın notlarındada Ermenilerden metruk hâne sayısı 180 olarak verilmiştir. Mübâdillerin Arslanbey’i beğenmedikleri Zağriç ve Şevkler köylerinden gelen 110 hâneden 668 kişilik kafileden 89 hâneden 575 kişi Arslanbey’in harap veyıkık olması nedeniyle burayı yerleşime uygun görmeyerek iskân haklarından vazgeçerek Malatya’ya gitmişlerdir. Maddi durumu iyi olmayan 21 hâneden 83 kişi ise Arslanbey’e iskân edilmiştir. Manav

■ Günümüzde Arslanbey Atakent Mahallesi'nin olduğu yer ile Karatepe Mahallesi arasındaki yerde çok büyük Ermeni Bağları vardı. Tehcirden sonra bağ yakıldı. Cepni41

■ Koord: 40° 41' 25'' D, 30° 1' 39'' K

1928 📖: Havliburun

■ 20. yy başında Rumeli göçmeni yerleşimi.

■ 1877-1878 savaşından sonra iskân edilmiştir. Aya Nikola mevkiinde 1400 yıllık kilise kalıntıları bulunmaktadır. Manav

■ Koord: 40° 46' 17'' D, 30° 12' 11'' K

1928 📖: Balaban

■ 20. yy başında Gürcü/Kafkas göçmeni yerleşimi.

■ Batum’da kadılık yapan Kara Kadızade Osman Efendi de yakınları ile birlikte göç edenlerdendir. Yerleşilen yer ise Meravid’dir. Kendisinin vefatından sonra “Karakadılar” ailesi batıya yönelmiş, bugünkü Balaban köyünün güneyindeki yamaçlara yerleşmişlerdir. Daha sonra 1874’te Livana (Trabzon), 1878’de Of, 1880’de Yalvaç, Bursa Yenişehir, Kastamonu Hamidiye, Geyve, Kandıra, Bartın, tekrar Geyve, 1907’de Ayvacık kadılıklarında bulunup 1908’de buradan emekli olan Osman oğlu İlyas Fevzi Efendi, İzmit’te ticaretle uğraşan kardeşi Yusuf’un önerisi ile 1880’li yıllarda Ethem Paşa’nın oğlundan 5000 dönümlük Balaban Çiftliği’ni satın almıştır. 1880’li yıllarda bu araziyi alınca yamaçlarda bulunanlar arazi içine yerleşmişlerdir. İlk yerleşim esnasında Karakadılar ile akraba olan Dizdaroğulları da vardır. Yeni yerleşimlerin olduğu esnada ise burada yerleşik Balabanlar ailesi daha sonra anlaşmazlık nedeniyle bölgeyi terk edip İstanbul Sarıyer’e yerleşmişlerdir.156 Önceleri Tatar Nusretiye köyüne bağlı iken nüfusunun artması sonucu 1904 yılında ayrı bir muhtar atanarak köy statüsüne kavuşur. Gürcüler sonradan eklendi. Manav

■ Koord: 40° 41' 35'' D, 30° 5' 11'' K

1910h 📖: Çepni [ Türkçe "aş." ]

■ Günümüz mahalle mezarlığında 16. yüzyıla ait mezar taşları vardır. Çepni adı mezar taşlarında "çebni" adıyla okunmaktadır. Kocaeli'nin en eski Türk yerleşim yerlerinden birisidir. Cepni41

■ Koord: 40° 42' 24'' D, 30° 3' 19'' K

1915h 📖: Hacıibrahim Çf.

■ 20. yy başında Alevi-Türk yerleşimi. Kısmen Alevi-Türk (Hubyar) yerleşimi

■ Hubyar Ocagina bagli aileler tarafindan kurulmustur. 40-50 sene öncesine kadar Bayraktar köyünde ibadet ederlerdi. Manav

■ Günümüzde mahallenin nüfusu çok hızlı arttığından Alevilerin oranı çok azalmıştır. Mursallı

■ Koord: 40° 45' 13'' D, 30° 3' 33'' K

1910h 📖: By. Derbend İstasyonu

■ 20. yy başında Gürcü/Kafkas göçmeni yerleşimi. Kısmen Laz yerleşimi

■ Büyükderbent (Maşukiye) kasabasının istasyon mevkii iken 19. yy sonlarında Çerkes, Gürcü ve daha sonra Laz muhacirler iskan edildi. SN

■ Abhazlar ve Abzeh Çerkeslerle birlikte Laz yerleşimi. cxaluri

■ Koord: 40° 42' 33'' D, 30° 6' 34'' K

1910h 📖: Eşme Müslim

1890hk 📖: Eşme

■ 20. yy başında Rum Ortodoks/Türk yerleşimi.

■ 20. yüzyılın başında 70 hane Rum ve 40 hane Türk aile mevcuttu. Mübadeleden sonra Selanik'ten gelen Muhacirler buraya yerleştiirildiler. Daha sonra Aşağı ve Yukarı Eşme olmak üzere ikiye ayrıldı. Sapanca Gölü'nün bulunduğu Aşağı Eşme'de Manavlar, Dağlık kesimin bulunduğu Yukarı Eşme'de ise Muhacirler yaşamaktadırlar. Cepni41

■ Koord: 40° 44' 9'' D, 30° 13' 41'' K

1928 📖: Eşmeahmediye

■ 20. yy başında Gürcü yerleşimi.

■ Koord: 40° 46' 12'' D, 30° 14' 0'' K

1910h 📖: Musakethüda | Hasanpaşa

1915h 📖: Musakahya

■ Koord: 40° 45' 5'' D, 30° 3' 52'' K

1928 📖: Hikmetiye

1915h 📖: Abaza Köyü

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni (Abhaz) yerleşimi.

■ Süleyman adlı lider tarafından 26 Temmuz 1899’da Abbas/Abhaz adıyla kurulmuştur. Manav

■ Koord: 40° 42' 3'' D, 30° 6' 42'' K

1915h 📖: İbrikdere Selimiye

■ 20. yy başında Rumeli göçmeni yerleşimi.

■ Koord: 40° 44' 14'' D, 30° 6' 55'' K

1910h 📖: Karatepe | Rumköyü

■ 20. yy başında Rum Ortodoks yerleşimi. Şimdi Yunanistan göçmeni yerleşimi

■ 20. yy başında 200 âileden oluşan 1500 nüfuslu Rum yerleşimi. 19. asrın sonunda Doğan Tepe mevkiine Laz muhâcirler geldi. Haziran 1921'e tüm bölge Rumları gibi kuvvacı çetecilerden kaçan Karatepeliler İzmitten gemiyle Midilliye götürülüp Moria köyünde kısa bir süre kaldıktan Peloponnesteki Chylokastro köyüne geçirilirler. Bir senelik sefâletten sonra 1924 senesinde İskeçede mübâdele edilmiş Müslümandan kalma bir kaç yerli Helenin oturduğu Yeniköye iskân edildiler. Gerideki kâfilenin çoğu Volosa geçti, hastalar, düşkünler evlenenler Chylokastroda kalmış. Karatepeye 1923 senesinde İskeçe'nin Gabrovo (Kallithea) mahallesinden getirilen köylüler iskân edilmiştir. Macar sürgün Thökely İmre burada iskân edilmişti. Manav

■ Koord: 40° 41' 12'' D, 30° 0' 48'' K

1910h 📖: Köseköy

1891a 📖: Keltepe (dağ)

■ 20. yy başında Manav yerleşimi. Kısmen Karadeniz göçmeni yerleşimi

■ 1970’li yıllarda Köseköy adıyla belediye, 2008’de Kartepe adıyla ilçe olmuştur. SN

■ Samanlı dağlarının bu taraftaki kısmı Kandıraya kadarki yerliler tarafından Kel Tepe diye isimlendirilmektedir. Mübâdele ile Makedonyanın başta Sevren (Voreino) Slav köylüleri ile komşu köylerden bir kaç hâne buraya ve Arslanbeye iskân edilmiştir. Yeğen İbrahim Ağa Vakfı'ndan İzmid'in Köseköy'ü civarındaki Sünbüle isimli çiftlik hakkında. H-02-01-1339 Manav

■ 1960'a kadar nüfusu 2.000 civarında olan küçük bir Manav yerleşimiyken, 1960-2000 arası Trabzon'dan çok göç aldı. Günümüzde nüfusu 25.000 civarında olan büyük bir mahalleye dönüştü. Cepni41

■ Koord: 40° 44' 21'' D, 30° 0' 9'' K

1915h 📖: Kestanelik

■ Laz yerleşimi

■ Koord: 40° 41' 22'' D, 30° 4' 26'' K

Ç1920~ 📖: Hakurine Hable

1915h 📖: Ketenciler

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi.

■ İzmid Ketenciler karyesinde bulunan boş arazilere yapılan müdahelenin önlenmesi hakkında Çerkes muhacirlerinden İdris'in arzı. (İstida 15) H-26-09-1310 Hacemziy ve Hakurine Hable gibi yerleşim yerlerinden göçle gelen Hakurine Hableli bir liderin önderliğinde1877’de yine Çerkesçe “Hakurine Hable” Türkçe Ketence olarak anılan köyü kurmuşlardır. Manav

■ Koord: 40° 45' 51'' D, 30° 8' 11'' K

Ç1920~ 📖: Voçba Hable

1915h 📖: Maşukiye | By. Derbend

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi. Şimdi Karadeniz göçmeni yerleşimi

■ Osmanlı döneminde Derbend adıyla tanınan mevkiye 1870’lerde Çerkes muhacirler yerleştirilerek Maşukiye adı verildi. SN

■ Soçi yöresinden göç eden ailelerden Oçbe (Voçbe) soyundan Hasan (kimilerine göre Murat) adlı kişi tarafından 1875 yılında (kimilerine göre 1862-63) 105 hâne “Voçbe Hable” adıyla kurulmuştur. 93 Harbi ile Sapanca üzerinden Lazlar eklendi. 1938-50 arası Romanya'dan getirilip iskân edilenlerin çoğu terketti. Manav

■ 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi'nden sonra Rize-Güneysu ve Trabzon-Arsin bölgesinden göç aldı. Günümüzde Kocaeli turizminin merkezidir. Yer yer Arap yerleşimleri görülmektedir. Cepni41

■ Koord: 40° 42' 10'' D, 30° 8' 14'' K

1910h 📖: Nusretiye | Tatarköyü

■ 20. yy başında Gürcü/Tatar veya Nogay yerleşimi. Kısmen Yunanistan göçmeni yerleşimi

■ 15 hâne olarak kurulan köyde ilk başta Tatarlar iskan edildi. Abaza ve Gürcüler gelince Tatar halkı buradan ayrıldı. 1925 yılına kadar Derbent’e bağlı Nusretiye köyüne 76 hâne 302 kişilik Drama’nın Horozlu, Zağriç köylerinden gelen mübadiller yerleştirilmiştir. Drama mübadillerinin bir kısmı da Gürcülerin iskânlı olduğu Derbent Eşmesine (Eşme Ahmediye) yerleştirilmiştir. Manav

■ Koord: 40° 41' 45'' D, 30° 5' 41'' K

1900~ 📖: Rumpazarı

■ 20. yy başında Rum Ortodoks yerleşimi.

■ Köyde kurulan pazar nedeniyle Rum Pazari olarak nâmi vardi. Kilise enkazı görülebilmektedir. Manav

■ Koord: 40° 38' 17'' D, 30° 3' 14'' K

1915h 📖: Rahmiye

■ 93 Harbi sonrası Rumeli göçmenleriyle birlikte kurulan köyde. Cumhuriyet döneminde İkizdere Cimil köyünden, ve Trabzon'dan yeni göçler aldı. Manav

■ Koord: 40° 42' 44'' D, 30° 0' 57'' K

■ Koord: 40° 38' 54'' D, 30° 1' 58'' K

1915h 📖: Mahmudiye | Sarımeşe

■ 20. yy başında Rumeli göçmeni yerleşimi.

■ 1901 yılı dolayında Razgrad ve Kırcali muhacirleri tarafından kurulmuş, 1935'te onlara Romanya'dan göçen Kırım Tatarları eklenmiştir. Şimdiki nüfusu karışıktır. SN

■ Kısmen Bulgaristan-Romanyalı Tatar yerleşimi hâricinde yeni gelmiş bir kaç âile Ordulu ile, Yugoslavya Makedonyasından gelmiş âile yaşar. Manav

■ Koord: 40° 43' 50'' D, 30° 2' 36'' K

2000 📖: Örnekköy

■ Şimdi Başiskele ilçesinde olan Serindere köyünden ayrıldı; önce Örnekköy sonra yakın zamanda Serinlik adı verildi. SN

■ Koord: 40° 39' 17'' D, 30° 1' 6'' K

1915h 📖: Çepni

■ Koord: 40° 41' 34'' D, 30° 3' 12'' K

1910h 📖: Sultaniye

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni (Abhaz) yerleşimi.

■ İzmid'in Karasu nahiyesine bağlı Sultaniye karyesinde iskan edilmiş olan Sohum Muhacirleri için, bir cami ve mekteb inşası. H-27-10-1305 Manav

■ Koord: 40° 36' 51'' D, 30° 4' 42'' K

1890hk 📖: Şevketiye

■ Koord: 40° 41' 29'' D, 30° 2' 21'' K

1910h 📖: Şirin Sulhiye

1915h 📖: Şirin

■ 20. yy başında Gürcü yerleşimi.

■ Koord: 40° 41' 50'' D, 30° 6' 16'' K

1915h 📖: Tepetarla

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi. Rumeli göçmeni/Laz yerleşimi

■ İzmid'in Ermişe ve Tepetarla karyeleri ile Adapazarı'nda şakilik yapan Soğuksu karyeli Çerkes Deli Ahmed ve rüfekası ile yine eşkıyadan İbrahim ve Abdullah'ın yakalandıkları. H-05-10-1334 Manav

■ Koord: 40° 43' 14'' D, 30° 4' 44'' K

1915h 📖: Uzunbey Çf.

■ 20. yy başında Manav yerleşimi. Kısmen Rumeli göçmeni yerleşimi

■ Balkan harplerinden sonra Lüleburgaz’dan gelen bir kısım muhâcir bir süre İzmit’te kaldıktan sonra Muhâcirin Komisyonu’nun izni olmaksızın akrabalarının bulunduğu Beylikahur, Parsbey ve Uzunburun köylerine yerleşmişlerdi. Bkz. İzmid kazası, Uzunbey Çiftliği temettuat defteri. H-29-12-1261 İzmid sancağı dahilinde mutasarrıf olduğu Uzunbey Çiftliği'ne bağlı orman mahalline muhacir iskanıyla karye teşkili düşünüldüğünden bunun men'i Levazımat-ı Umumiye Dairesi İkinci Şube Müdürü Mehmed Ali Paşa'nın verdiği arzuhalde taleb olunduğundan bi't-tahkik gereğinin yapılması. H-22-09-1304 İzmid'in Uzunbey karyesinde Boşnak çiftçi Hasan'ın arazisine Yanyalı Petro tarafından yapılan müdahelenin men'i. H-20-05-1311 Manav

■ Koord: 40° 45' 53'' D, 30° 2' 59'' K

Ç1920~ 📖: Hacemıko Hable

1890hk 📖: Uzuntarla

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi.

■ İlk yerleşim 1879 senesinde Çerkesler tarafından gerçekleşti. 1905'te ve hatta 1950'ye kadar tek tük Çerkes gelmeye devam etmiştir. Manav

■ 1939'da Bulgaristan'ın Dobruca bölgesinden göçmenler yerleştirilmiştir. Düzgün

■ 19. yüzyılın sonunda Çerkesler geldi. 1960'tan sonra Trabzon'un Ağasar (Şalpazarı) ilçesinden Çepni Türkü onlarca aile buraya göç etti. Günümüzde ağırlıklı olarak Çepni Türkleri ve Çerkesler, azınlık olarak Muş ve Ağrı'dan geçen Kürtler ve Dobruca Muhacirleri bulunmaktadır. Cepni41

■ Koord: 40° 44' 10'' D, 30° 9' 2'' K

1910h 📖: Eşme Gayrimüslim

■ Yunanistan göçmeni yerleşimi

■ Kısmen Manav yerleşimi. Saltıklılı mübâdiller iskan edildi. Köydeki Manavların ne zamandan beri burada oturduğu tespit edilmeli. Manav

■ Koord: 40° 43' 55'' D, 30° 13' 9'' K

■ Koord: 40° 44' 17'' D, 30° 8' 32'' K