1915h 📖: Acısu

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi. Kısmen Karadeniz göçmeni yerleşimi

■ Ağırlıkla Trabzon-Yomra göçmenidir. Evrak: Hopa, Yomra ve Batum'dan hicret ederek iki seneden beri İzmid'in Arslanbey karyesinde ikamet eden muhacirinin, memleketlerine meccanen gönderilmelerine dair Süleyman oğlu Hafız Receb'in istidası üzerine gerekenin ifası. (Dahiliye; İD/96) H-28-07-1337 Manav

■ Koord: 40° 43' 5'' D, 30° 6' 52'' K

1928 📖: Havliburun

■ 20. yy başında Rumeli göçmeni yerleşimi.

■ 1877-1878 savaşından sonra iskân edilmiştir. Aya Nikola mevkiinde 1400 yıllık kilise kalıntıları bulunmaktadır. Manav

■ Koord: 40° 46' 17'' D, 30° 12' 11'' K

1928 📖: Balaban

■ 20. yy başında Gürcü/Kafkas göçmeni yerleşimi.

■ Batum’da kadılık yapan Kara Kadızade Osman Efendi de yakınları ile birlikte göç edenlerdendir. Yerleşilen yer ise Meravid’dir. Kendisinin vefatından sonra “Karakadılar” ailesi batıya yönelmiş, bugünkü Balaban köyünün güneyindeki yamaçlara yerleşmişlerdir. Daha sonra 1874’te Livana (Trabzon), 1878’de Of, 1880’de Yalvaç, Bursa Yenişehir, Kastamonu Hamidiye, Geyve, Kandıra, Bartın, tekrar Geyve, 1907’de Ayvacık kadılıklarında bulunup 1908’de buradan emekli olan Osman oğlu İlyas Fevzi Efendi, İzmit’te ticaretle uğraşan kardeşi Yusuf’un önerisi ile 1880’li yıllarda Ethem Paşa’nın oğlundan 5000 dönümlük Balaban Çiftliği’ni satın almıştır. 1880’li yıllarda bu araziyi alınca yamaçlarda bulunanlar arazi içine yerleşmişlerdir. İlk yerleşim esnasında Karakadılar ile akraba olan Dizdaroğulları da vardır. Yeni yerleşimlerin olduğu esnada ise burada yerleşik Balabanlar ailesi daha sonra anlaşmazlık nedeniyle bölgeyi terk edip İstanbul Sarıyer’e yerleşmişlerdir.156 Önceleri Tatar Nusretiye köyüne bağlı iken nüfusunun artması sonucu 1904 yılında ayrı bir muhtar atanarak köy statüsüne kavuşur. Gürcüler sonradan eklendi. Manav

■ Koord: 40° 41' 35'' D, 30° 5' 11'' K

1915h 📖: Hacıibrahim Çf.

■ 20. yy başında Alevi-Türk yerleşimi. Kısmen Alevi-Türk (Hubyar) yerleşimi

■ Hubyar Ocagina bagli aileler tarafindan kurulmustur. 40-50 sene öncesine kadar Bayraktar köyünde ibadet ederlerdi. Manav

■ Günümüzde mahallenin nüfusu çok hızlı arttığından Alevilerin oranı çok azalmıştır. Mursallı

■ Koord: 40° 45' 13'' D, 30° 3' 33'' K

1910h 📖: By. Derbend İstasyonu

■ 20. yy başında Gürcü/Kafkas göçmeni yerleşimi. Kısmen Laz yerleşimi

■ Büyükderbent (Maşukiye) kasabasının istasyon mevkii iken 19. yy sonlarında Çerkes, Gürcü ve daha sonra Laz muhacirler iskan edildi. SN

■ Abhazlar ve Abzeh Çerkeslerle birlikte Laz yerleşimi. cxaluri

■ Koord: 40° 42' 33'' D, 30° 6' 34'' K

1910h 📖: Eşme Müslim

1890hk 📖: Eşme

■ 20. yy başında Rum Ortodoks/Türk yerleşimi.

■ 20. yüzyılın başında 70 hane Rum ve 40 hane Türk aile mevcuttu. Mübadeleden sonra Selanik'ten gelen Muhacirler buraya yerleştiirildiler. Daha sonra Aşağı ve Yukarı Eşme olmak üzere ikiye ayrıldı. Sapanca Gölü'nün bulunduğu Aşağı Eşme'de Manavlar, Dağlık kesimin bulunduğu Yukarı Eşme'de ise Muhacirler yaşamaktadırlar. Cepni41

■ Koord: 40° 44' 9'' D, 30° 13' 41'' K

1928 📖: Eşmeahmediye

■ 20. yy başında Gürcü yerleşimi.

■ Koord: 40° 46' 12'' D, 30° 14' 0'' K

1915h 📖: Şeytandere|Kabakçı

■ Alt köyleri: Elmacı, Mancarcı, Boduroğlu ve Kabakçı. Manav

■ Koord: 40° 47' 55'' D, 30° 7' 19'' K

1910h 📖: Musakethüda | Hasanpaşa

1915h 📖: Musakahya

■ Koord: 40° 45' 5'' D, 30° 3' 52'' K

1928 📖: Hikmetiye

1915h 📖: Abaza Köyü

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni (Abhaz) yerleşimi.

■ Süleyman adlı lider tarafından 26 Temmuz 1899’da Abbas/Abhaz adıyla kurulmuştur. Manav

■ Koord: 40° 42' 3'' D, 30° 6' 42'' K

1915h 📖: İbrikdere Selimiye

■ 20. yy başında Rumeli göçmeni yerleşimi.

■ Koord: 40° 44' 14'' D, 30° 6' 55'' K

Ç1920~ 📖: Hakurine Hable

1915h 📖: Ketenciler

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi.

■ İzmid Ketenciler karyesinde bulunan boş arazilere yapılan müdahelenin önlenmesi hakkında Çerkes muhacirlerinden İdris'in arzı. (İstida 15) H-26-09-1310 Hacemziy ve Hakurine Hable gibi yerleşim yerlerinden göçle gelen Hakurine Hableli bir liderin önderliğinde1877’de yine Çerkesçe “Hakurine Hable” Türkçe Ketence olarak anılan köyü kurmuşlardır. Manav

■ Koord: 40° 45' 51'' D, 30° 8' 11'' K

Ç1920~ 📖: Voçba Hable

1915h 📖: Maşukiye | By. Derbend

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi. Şimdi Karadeniz göçmeni yerleşimi

■ Osmanlı döneminde Derbend adıyla tanınan mevkiye 1870’lerde Çerkes muhacirler yerleştirilerek Maşukiye adı verildi. SN

■ Soçi yöresinden göç eden ailelerden Oçbe (Voçbe) soyundan Hasan (kimilerine göre Murat) adlı kişi tarafından 1875 yılında (kimilerine göre 1862-63) 105 hâne “Voçbe Hable” adıyla kurulmuştur. 93 Harbi ile Sapanca üzerinden Lazlar eklendi. 1938-50 arası Romanya'dan getirilip iskân edilenlerin çoğu terketti. Manav

■ 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi'nden sonra Rize-Güneysu ve Trabzon-Arsin bölgesinden göç aldı. Günümüzde Kocaeli turizminin merkezidir. Yer yer Arap yerleşimleri görülmektedir. Cepni41

■ Koord: 40° 42' 10'' D, 30° 8' 14'' K

1910h 📖: Nusretiye | Tatarköyü

■ 20. yy başında Gürcü/Tatar veya Nogay yerleşimi. Kısmen Yunanistan göçmeni yerleşimi

■ 15 hâne olarak kurulan köyde ilk başta Tatarlar iskan edildi. Abaza ve Gürcüler gelince Tatar halkı buradan ayrıldı. 1925 yılına kadar Derbent’e bağlı Nusretiye köyüne 76 hâne 302 kişilik Drama’nın Horozlu, Zağriç köylerinden gelen mübadiller yerleştirilmiştir. Drama mübadillerinin bir kısmı da Gürcülerin iskânlı olduğu Derbent Eşmesine (Eşme Ahmediye) yerleştirilmiştir. Manav

■ Koord: 40° 41' 45'' D, 30° 5' 41'' K

1910h 📖: Şirin Sulhiye

1915h 📖: Şirin

■ 20. yy başında Gürcü yerleşimi.

■ Koord: 40° 41' 50'' D, 30° 6' 16'' K

1915h 📖: Tepetarla

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi. Rumeli göçmeni/Laz yerleşimi

■ İzmid'in Ermişe ve Tepetarla karyeleri ile Adapazarı'nda şakilik yapan Soğuksu karyeli Çerkes Deli Ahmed ve rüfekası ile yine eşkıyadan İbrahim ve Abdullah'ın yakalandıkları. H-05-10-1334 Manav

■ Koord: 40° 43' 14'' D, 30° 4' 44'' K

Ç1920~ 📖: Hacemıko Hable

1890hk 📖: Uzuntarla

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni yerleşimi.

■ İlk yerleşim 1879 senesinde Çerkesler tarafından gerçekleşti. 1905'te ve hatta 1950'ye kadar tek tük Çerkes gelmeye devam etmiştir. Manav

■ 1939'da Bulgaristan'ın Dobruca bölgesinden göçmenler yerleştirilmiştir. Düzgün

■ 19. yüzyılın sonunda Çerkesler geldi. 1960'tan sonra Trabzon'un Ağasar (Şalpazarı) ilçesinden Çepni Türkü onlarca aile buraya göç etti. Günümüzde ağırlıklı olarak Çepni Türkleri ve Çerkesler, azınlık olarak Muş ve Ağrı'dan geçen Kürtler ve Dobruca Muhacirleri bulunmaktadır. Cepni41

■ Koord: 40° 44' 10'' D, 30° 9' 2'' K

1910h 📖: Eşme Gayrimüslim

■ Yunanistan göçmeni yerleşimi

■ Kısmen Manav yerleşimi. Saltıklılı mübâdiller iskan edildi. Köydeki Manavların ne zamandan beri burada oturduğu tespit edilmeli. Manav

■ Koord: 40° 43' 55'' D, 30° 13' 9'' K

■ Koord: 40° 44' 17'' D, 30° 8' 32'' K

1915h 📖: Mollaoğlu + Boduroğlu

■ Kocaeli sancağının İznikmid kazasında Zeytinborlu divanı'nda vaki Alandos karyesi ile Kaymas kazası arazi ve tarlaları karışık olup ekser tarlaları Kaymas kazasında bulunan ahali üzerlerine düşen iştira ve salyanelerini verdikleri halde tekrar İznikmid için talepde bulunulması üzerine İznikmid kazasına tabi Zeytinborlu-i Müslümanan maa-Ayazma-i Emirli ve Zeytinborlu-i zimmiyan divanları tabiri ile tahrir olunup mevkufat defterlerinde Alandos adlı bir karye olmadığından ahalisinin hangi kazaya vergilerini hangi kazaya verdiklerinin anlaşılması ve mahallinde marifet-i şerle görülmesi için emir tezkiresi ısdarı. H-29-12-1171 Manav

■ Koord: 40° 48' 33'' D, 30° 7' 37'' K