Adaklı ilçe
-
Adaklı -
Bingöl■ Asdğik veya Astarte (`yıldız, özellikle Venüs, ülker`) antik bir tanrıça adı olup tarihte bu adı taşıyan birkaç kraliçe bulunur. Eprigyan’a göre 20. yy başında 300 hane nüfusun yarısı Ermeni idi; köy yakınında Surp Kevork manastırı vardı. Muş yakınında bir başka Asdğapert kalesi bulunur. ■ Daha önce Kiğı’ya bağlı olan Adaklı bucağı 1987’de ilçe oldu.
SN■ Koord: 39° 13' 47'' D, 40° 29' 1'' K
Genç ilçe
-
Genç -
Bingöl■ İlçeye adını veren Genç kalesi 30 km doğuda ve Solhan ilçesi sınırları içindedir. Orasının 1925 Şeyh Said olayları sırasında oturulamaz hale gelmesinden sonra Genç ilçesi 1936’da yeniden tekilatlanmış ve Darahêni kalesi yakınında yeni ilçe merkezi kurulmuştur. Tarihi Daraheni kalesi kalıntıları komşu Sürekli köyü sınırları içindedir.
SN■ Kelimenin köken olarak bir Irani dilden geldigi aciktir. Pehlevi dilinde "gömü" anlamına gelen Ganc, Irani dillerinin konusuldugu bircok cografyada yer ad olarak mevcuttur. Şerefname ve Seyahatname'de Ginc/Genc'in mimari, siyasi, sosyolojik ve demografik yapisi ayrintili bir sekilde anlatilmaktadir. [Genc adının Farsça Genc'den geldiği bilgisi doğru değildir - SN]
Vahdet■ Genç'in nüfusunun tamamı sünnî ve zazadır. Sadece sonradan ilçeye yerleşmiş birkaç kurmanç aile vardır.
Laverli■ Genç ilçesi Darahini solhandaki GİNC ile hiçbir alakası yoktur. şeyh said olayı bizatihi Darahinide vuku bulmuştur. DARAHİNİ kelime anlamı DERA-kilise demektir. HİNİ ise Cennet Demektir. yani ''cennet kilisesi'' .çünkü darahinide gerçekten yatılı bölge okulu tepesinde bu kilise mevcuttu sonrada yıktırıldı.
AHMET ŞEYHAN■ Koord: 38° 45' 6'' D, 40° 33' 10'' K
Kiğı ilçe
-
Kiğı -
Bingöl■ Eski Ermenistan’ın Xorcayk Խորճայք (Bizans yazımında Xorzanênê) ilinin merkezi olan Koği/Kıği kalesi 6. yy’dan itibaren ismen anılır. Adın kaynağı ve anlamı meçhuldür. Türkçe olmadığı gibi, Ermenice
keğ (`köy`) sözcüğüyle de ilgisi yoktur. Gümüşhane’deki Koğ ve Koğans (Kov, Kovans) kaleleri ve belki Kars’ın Kola (Göle) kasabasıyla adaştır.
SN■ Bugün itibariyle ilçe ve köylerde Alevi Zaza ve Kürt ve de Müslüman (Sünni) Zaza ve Kürt yerleşimidir.
asmen■ Koord: 39° 18' 37'' D, 40° 20' 56'' K
Yedisu ilçe
-
Yedisu -
Bingöl■ Endires veya Andıris Yedisu (Lıcik) vadisinin, Çerme şimdiki ilçe merkezinin adıdır. 7. yy’daki büyük Bizans-İran savaşlarının başlangıcında İran şahı Husrev’in ele geçirdiği ’Artaleson’ (= Endires) kalesi ilçe merkezinin hemen batısındaki Melikân köyü yakınındadır. (Adontz 19).
SN■ Koord: 39° 26' 2'' D, 40° 32' 42'' K