haritada ara :   km  
Batman'da 5 ilçe bulundu.
sırala 
Beşiri ilçe - Beşiri - Batman
1928 📖: Kubîn
K1597 📖: Beşirî | Tinzê (idari bölge) [ Süryanice ]
■ 20. yy başında kısmen Êzidi yerleşimi. Şimdi Kürt-Sünni yerleşimi
■ İlçenin eski merkezi olan Elmedîn kasabası 1926 yılında Batman çayının taşması sonucunda yok olmuş ve yeni ilçe merkezi Qubîn = Tınzê köyüne taşınmıştır. Bu yer eski kaynaklarda Tılzok/Tilzoq adıyla geçen yer olabilir fakat emin olamıyoruz. SN
■ Koord: 37° 54' 59'' D, 41° 17' 37'' K
Gercüş ilçe - Gercüş - Batman
1941ha 📖: Kefercos
1928 📖: Gercüş / Gercos (idari bölge)
S1881 📖: Kfargawze [ Süryanice "sığınak köyü" ]
A1220 📖: Kercawş
■ 20. yy başında Süryani/Kürt-Sünni yerleşimi. Kısmen Kürt-Sünni yerleşimi
■ İlçeye adını veren asıl Kercos/Gercos şimdiki Akburç (Kalegercüş) köyüdür. ■ Arapça Cawz `ceviz` sözcüğüyle tefsiri hurafeden ibarettir. `Sığınak` anlamına gelen Süry gaws, Arapçada cawş şeklini verir (Arapça cawşan = cevşen sözcüğü aynı Süryanice kaynaktan türemiştir). SN
■ Çoğunluğu Kürt olan ilçe merkezinde azınlık olarak Araplar da yaşamaktadır gölge
■ Koord: 37° 33' 55'' D, 41° 23' 10'' K
Hasankeyf ilçe - Hasankeyf - Batman
A870 📖: Hısn el- Kîfa
Y553 Y610 📖 📖: Risképhas [ Süryanice rêşkêphâ "kayabaşı" ]
S500~ 📖: Hesno-d'kîpho [ Süryanice "kayakale" ]
Y17 📖: Kêpha [ Süryanice kêphâ "kaya" ]
■ Strabon ve diğer Roma kaynaklarında Yun Kêpha biçimi zikredilmiştir. Adını yerli kayadan oyulmuş olan ünlü kalesinden alır. SN
■ Çoğunluğu Kürt olan ilçe merkezinde önemli olarak Araplarda yaşamaktadır gölge
■ Koord: 37° 42' 43'' D, 41° 25' 0'' K
Kozluk ilçe - Kozluk - Batman
K 📖: Hezo
E1902 📖: Hızu
K1597 1665 📖 📖: Hazzo [ Kürtçe ˁİzzeddîn? ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi. Müslüman Arap/Kürt-Sünni yerleşimi
■ Sason beyi İzzeddin soyundan gelenlerin Kürtçe Azzani adıyla anıldığını ve daha sonra Hazzo’da hüküm sürdüklerini Şerefname aktarır. Kozluk ilçe nüfusunu oluşturan aşiretlerin bir bölümü eski Kürt, birkaçı ise son 120 yıl içinde Kürt kimliğini benimsemiş Ermeni kökenlilerdir. SN
■ İlçe ikiye ayrılır. Hezoya Kevin (Eski Kozluk), Hezoya Nû (Yeni Kozluk) diye adlandırılır. BOTAN
■ Çoğunluğu Kürt olan ilçe merkezinde azınlık olarak Araplar da yaşamaktadır gölge
■ Koord: 38° 11' 36'' D, 41° 29' 17'' K
Sason ilçe - Sason - Batman
1928 📖: Kabilcevz / Kabilcoz [ Arapça ]
E1912 📖: Xabılcoz
E630 📖: Sanasunk / Sasunk (idari bölge) [ Ermenice "Sanasar (öz.) ülkesi" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi. Kısmen Müslüman Arap yerleşimi
■ Bölge ve beylik adı olarak 7. yy’dan itibaren kaydedilmiş olan Sasun/Sanasunk, bugünkü Sason’a ilaveten Kulp, Talvorik, Hazo (Kozluk), Xuyt (Mutki) ile Geliguzan (Muş güneyi) bölgelerini içerir. Efsaneye göre bölge adını Asur kralının oğlu olan Sanasar’dan alır. Sanasar oğlu Mher ile torunu Tavit’in serüvenlerini anlatan Sasunlu Tavit destanı, Ermeni halk edebiyatının en ünlü eserlerindendir. • 1891 ve 1904’teki iki isyandan sonra yerle bir edilen ilçe, 1925’te yeniden devlet güçlerinin saldırısına uğramış ve nüfusun büyük bölümü Türkiye’nin çeşitli yerlerine sürülmüştür. Kabilcoz köyü 1925’te ilçe merkezi olmuştur. ■ Halen nüfusun egemen unsuru olan Arapların çoğunlukla Ermeni dönmesi olduğu söylenir. SN
■ Efsaneler bir kenara bırakılırsa, muhtemelen Ermenice versiyon olan Sasun - Sasunk ismi erken dönem Arap tarihçilerin bahsettiği Zozan bölgesinden gelmedir. Arap tarihçilerin bahsettiği Zewzan-Zozan bölgesi içinde bulunması da bu iddiayı kuvvetlendirmektedir. Zozan kelimesi,Kurmanci'de yayla demektir. Bölgenin topografik özellikleri göz önüne alındığında en mantıklı açıklama budur. Sanasar -Sanasunk- Sasunk dönüşümü zayıf bir iddiadır. Imwastingmylife
■ Çoğunluğu Kürt olan ilçe merkezinde önemli olarak Araplar da yaşamaktadır. gölge
■ Koord: 38° 20' 8'' D, 41° 25' 8'' K


 
Copyright 2010-2023 Sevan NİŞANYAN. Alıntılarda kaynak gösterilmesi rica olunur.