haritada ara :   km  
Artvin'de 8 ilçe bulundu.
sırala 
Ardanuç ilçe - Ardanuç - Artvin
Y952 📖: Ardanoútzi
G500~ 📖: Artanuci [ Gürcüce არტან უჯი "Ardahan bucağı" ]
Y150 📖: Artanissa?
■ 20. yy başında kısmen Ahıska Türkü yerleşimi. Şimdi Ahıska Türkü yerleşimi
■ Ptolemaios’un andığı Artanissa `Kur nehri ile Kafkas dağı` arasında olup `dünyanın en kuzey noktası`dır. Ancak Ptolemaios’un Kafkasya coğrafyası muğlaktır. Gürcü Vekayinamesinde ilk kez 5. yy sonlarında `Klarcet ilinde Artanuci adlı bir kale` anılır. Gürcüce adın anlamı belli değildir. Erm ard-anuş `tatlıtarla` ciddiye alınamaz. SN
■ Hilmi Uran Hatıratında "Fakat ağaçsız bir dağda, evleri birbiri üzerine yığılmış gibi duran Ardanoş hiç hoşumuza gitmemişti. Esasen Ermeni köyüydü ve kimseler yoktu" ifadeleriyle nüfus hakkında bilgi verir. Utku Oziz
■ Rus etnik haritasında Ardanuç ilçe merkezi Ermeni çoğunluk gözüküyor xyz
■ Koord: 41° 7' 26'' D, 42° 3' 55'' K
Arhavi ilçe - Arhavi - Artvin
Lz2009 📖: Arkabi
İt1296 📖: Arkaui
Y130 📖: Arxabís (neh)
Laz yerleşimi
■ Antik Çağda sadece dere adı olarak kaydedilmiştir. SN
■ Koord: 41° 21' 6'' D, 41° 18' 9'' K
Borçka ilçe - Borçka - Artvin
1928 📖: Yeniyol | Borçka
1854h 📖: Borçxa
G1200~ 📖: Porçxa ფორჩხა [ Gürcüce ]
Gürcü/Laz yerleşimi
■ 10. yy’a ait bir Bizans kaynağında Bourzó adıyla anılan yer olması mümkündür. (B&W 347). Kesin olan en erken kayıt anonim Gürcü Vekâyinamesi’nin 13. yy’a ait Ermenice çevirisinde geçen Porçxa’dır. SN
■ Lazca Borçxa denir. Laz-megrel dilinde cixa "kale" anlamındadır. isa tabili
■ Çoğunluk Gürcü ve azınlık olarak Laz Yerleşimi
■ Koord: 41° 21' 47'' D, 41° 40' 38'' K
Hopa ilçe - Hopa - Artvin
Lz2009 📖: Xop'e
1854h 📖: Xopa
Y1033 📖: Anakopia [ Yunanca "set? kesinti?" ]
■ 20. yy başında Laz yerleşimi. Hemşinli/Laz yerleşimi
■ 11. yy Bizans ve Gürcü Vekayinamesi’nde anılan Anakophi kalesinin Aprasos/Abuislah (Esenkıyı) mevkiinde olduğunu Honigmann savunur. Kasaba nüfusu yaklaşık eşit sayılarda Lazlar ve Ermenice konuşan Hemşinlilerle daha az sayıda Gürcülerden oluşur. SN
■ Gürcüce: Xupati || Xopati || Xopca (ხუფათი||ხოფათი||ხოფჯა). GEO
■ Koord: 41° 23' 29'' D, 41° 25' 6'' K
Kemalpaşa ilçe - Kemalpaşa - Artvin
Lz2009 📖: Noğedi [ Lazca "köy yeri" ]
1928 📖: Kemalpaşa
1516 1906hk 📖: Makriyali
Y1390~ 📖: Makri Aigiáli [ Yunanca "uzunyalı" ]
■ 20. yy başında Hemşinli yerleşimi. Hemşinli/Laz yerleşimi
■ Panaretos vekayinamesine göre (1367) Trabzon imp. doğu sınırının ötesinde tek başına bir Rum müstahkem mevkii idi. Makriyali genel olarak yörenin, Noğedi Çarşı mahallesinin adıdır. ■ 2017 yılında ilçe statüsü verildi. SN
■ Noğedi / Makriyal nüfusunun çoğunluğu Hemşinlidir ancak aynı zamanda bir Laz yerleşimidir. Mahir Özkan
■ Koord: 41° 28' 53'' D, 41° 31' 37'' K
Murgul ilçe - Murgul (Göktaş bucağı) - Artvin
1968 📖: Göktaş
R1886 1928 📖 📖: Murğul/Murğuli (idari bölge)
R1886 📖: Tçinkatxev [ Gürcüce "cinli dere" ]
Y1207 📖: Mourgoúlê (neh)
■ 20. yy başında Gürcü yerleşimi.
■ Murgul nehir ve bölge adı 10. yy’dan itibaren anılır. İlçe merkezi olan kasaba 1877-78’de terk edilen Tçinkathevi köyü yerine kurulmuş yeni bir yerleşimdir. ■ Murgul’daki tüm yer adları 1926’da Türkçeleştirilmiş, ancak Murgul idari birim adı korunmuştur. 1960-1987 arasında kullanılan Göktaş adı, Murgul’un 1987’de ilçe olmasından sonra terkedildi. SN
■ Koord: 41° 16' 45'' D, 41° 33' 49'' K
Şavşat ilçe - Şavşat - Artvin
1854h 1927 📖 📖: Satlel/Satleli
■ 20. yy başında Ermeni/Ahıska Türkü yerleşimi.
■ Bugünkü ilçe merkezinin çekirdeğini oluşturan Satlel köyüne 19. yy’da Acaralı Himşiaşvili beyleri himayesinde bazı Ermeniler yerleşmiş ve hızla kalkınan kasaba daha 1870’li yıllarda Şavşat bölgesinin gayriresmi merkezi niteliğini kazanmıştır. Halen nüfus çoğunluğu Gürcü kökenli Müslüman olan `Ahıska` Türkleridir. SN
■ Koord: 41° 15' 22'' D, 42° 20' 30'' K
Yusufeli ilçe - Yusufeli - Artvin
1876s 📖: Yusufeli
■ Yusufeli kaza merkezi 20. yy başında Ersis (Demirkent), 1926’dan itibaren Ögdem (Sarıgöl) idi. 1950’de eski Axalt mahallesi yakınına yeni ilçe merkezi (bugünkü Yusufeli) kuruldu. 2014’ten sonra kasaba merkezinin bir bölümü baraj gölü altında kaldı. SN
■ Koord: 40° 48' 59'' D, 41° 32' 50'' K


 
Copyright 2010-2023 Sevan NİŞANYAN. Alıntılarda kaynak gösterilmesi rica olunur.