Alaca ilçe
-
Alaca -
Çorum■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi.
■ 14. yy'da Çorum bölgesinde etkili olan Hüseyin Bay'in hisarıdır. Kasabada muhtemelen bu zatın türbesi olan yer Bektaşiler tarafından Seyid Battal Gazi’nin babası Hüseyin Gazi’nin türbesi kabul edilir. Kasaba 1919-1932 yılları arasında Hüseyinabad kazası merkezi idi.
SN■ Keban madenine merbut kömürkeş ahaliden Devekargınlı Aşireti Sadullah Paşa'nın Diyarbakır Müşirliği zamanında vatanlarını terkederek bir kısmı Maraş civarında Üçkuyu mevkiine ve bir kısmı da Sivas'a tabi Hüseyinabad kazasında sakin olmalarıyla ... (Hicri 1258)
deyar heyran■ Hüseyin Hüsameddin, Amasya Tarihi'nde Ebû Said Bahadır Han'ın vefat tarihinde (1335) Amasya ve civarında meskun Türk beylerini anlatırken, Çorum üzerinde rekabet eden iki beyden bahseder, ve bu beylerden Develühisârı’nda ikâmet iden Hüsâmeddin Timur Bey'in oğlu Hüseyin Bey'in çiftliği 1912 yılına dek Hüseyinabad olarak bilinen Alacadır.
H. Ongan Arslan■ Koord: 40° 10' 5'' D, 34° 50' 33'' K
Bayat ilçe
-
Bayat -
Çorum■ Bayat adı muhtemelen daha eski olan Bahaeddin adından uyarlanmıştır. 20. yy ilk yarısında Alagöz nahiyesi merkez kasabası idi. Nahiyeye adını veren Alagöz köyü halen Kızılırmak ilçesindedir.
SN■ Koord: 40° 38' 40'' D, 34° 15' 47'' K
Boğazkale ilçe
-
Boğazkale -
Çorum■ MÖ 2. binyılda Hitit devletinin başkenti olan Hattuşaş kenti ören yeri yakınındadır.
SN■ Koord: 40° 1' 14'' D, 34° 36' 33'' K
Dodurga ilçe
-
Dodurga -
Çorum■ Oğuzların 24 boyundan biri olan Dodurga adını taşır. Linyit madeni sayesinde kalkınmıştır.
SN■ Koord: 40° 51' 25'' D, 34° 48' 41'' K
İskilip ilçe
-
İskilip -
Çorum■ En erken 13. yy’a ait bir Selçuklu vakfiyesinde `Emîr Konstandinos` adlı birinin mülkü olarak gösterilmiştir. Özgün adı kaydedilmemiştir. B. Umar’ın spekülasyonları ikna edici değildir.
SN■ İskilip ve çevresinde yapılan yüzey araştırmaları burada bir Asklepios kültüne ait yapıların varlığını doğrulamamakla birlikte, İskilip merkezdeki park içinde bulunan Helenistik ve Roma dönemine ait mimari elemanlar bu civarda bazı anıtsal yapıların olabileceğini akla getirmektedir.
ahmet uhri■ Koord: 40° 43' 59'' D, 34° 28' 16'' K
Mecitözü ilçe
-
Mecitözü -
Çorum■ Eski idari birim adı olan Avkat, adını Osmanlı döneminde kaza merkezi olan Avkat/Euxaita (Beyözü) köyünden alır. İlçe merkezi 1874’te Hacıköyü’ne taşındı ■ Danişmendliler zamanında Amasya kadısı olan Abdülmecid-i Herevi adından gelen Mecitözü adına 12. yy’dan itibaren rastlanır. Ancak geç Osmanlı döneminde, 1728’den itibaren yörede nüfuz sahibi olan Avkatlızade Hacı Ali Ağa’ya nisbetle Hacıköyü adı kullanılmıştır.
SN■ Mecitözüde yalnızca Dağsaray, Karacuma, Kargı (Sünni Türk) haricinde, Kayı (çoğu Kürt, bir kısmı çevre Alevi köylerden Türk), Totali ve Yeşilova köyleri Kürt-Alevi'dir. Geri kalan tüm Alevi köyleri Türktür.
metonio■ Selânik Kırımşa köyünden mübâdiller iskân edilmiştir.
Manav■ Koord: 40° 31' 19'' D, 35° 17' 24'' K
Ortaköy ilçe
-
Ortaköy -
Çorum■ Asar ve Pınarköy köylerinin katılmasıyla belediye olmuştur.
SN■ Koord: 40° 16' 22'' D, 35° 14' 52'' K
Osmancık ilçe
-
Osmancık -
Çorum■ Kasabaya `eskiden` Eflanos adı verildiği bilgisi Osmanlı dönemine ait olup çağdaş belgesi yoktur. Osmancık adının Osmanlı Devletinin kurucusu Osman Bey’le değil, kasabada H 737 (1336-37) tarihli bir vakfiyesi bulunan Şerafeddin Osman Bey’le ilgili olması güçlü olasılıktır.
SN■ Koord: 40° 58' 16'' D, 34° 47' 38'' K
Sungurlu ilçe
-
Sungurlu -
Çorum■ 17. yy’da Sunguroğlu adlı önemsiz bir yer iken 18. yy başlarında bölgeye egemen olan Çapanoğlu beyleri yönetiminde önem kazanmış, eskiden Budaközü adı verilen bölgenin başlıca kasabası haline gelmiştir.
SN■ Budaközü (Kalınsaz): 16.yy. Zülkadriye eyâleti Bozok-Kırşehir e bağlı Nahiye, 17.yy. Sivas eyâleti Yozgat-Merkeze bağlı Nahiye, 19.yy. Sivas eyâleti Yozgat-Çoruma bağlı Nahiye, 1866 Bozok eyâleti Ankara'ya bağlı Kaza, 1867 Ankara vilâyeti Çorum a bağlı Kaza, 1924 Çorum'a bağlı Kaza.
deyar heyran■ 1831 Tahrir Defterine göre yerleştirilen aşiretler, 1.035 nüfus; Mamalı 5; Hamsibeyli? aşiretinden 7; Çorum Kuyumcusu aşiretinden 3; Çorum Ekradından 15; Salmanlı aşiretinden 2; Hatal aşiretinden 1; Yağlı aşiretinden 2; Didiri aşiretinden 7; Zile Yörüklerinden 4
1960■ Mübâdele ile Makedonya bölgesinin 350 hâne 1700 nüfuslu Kırımşa (Mesovouno) köyünden gelen Türk iskân edildi.
Manav■ Koord: 40° 9' 56'' D, 34° 22' 25'' K
Uğurludağ ilçe
-
Uğurludağ -
Çorum■ İskilip’e bağlı Kızılören köyü iken 03 Mayıs 1958’de arkasındaki Urlu Dağına izafeten Uğurludağ adı verildi. 1969’da belediye, 1987’de ilçe oldu.
SN■ Koord: 40° 26' 48'' D, 34° 27' 7'' K