Akmeşe mahalle
-
İzmit (
Akmeşe bucağı) -
Kocaeli■ Kasabada bulunan Çarxapan S. Asdvadzadzin (`Kötülüksavar Meryem`) Ermeni manastırı 17. yy’da kurulmuş ve Batı Anadolu’daki en önemli Ermeni dini kurumlarından biri olmuştur. (P. Muradyan & A. Muşeğyan, Armaşi Tıbrevankı, 1998). 1915 tehcirinden sağ kurtulan Ermeniler 1921’de sürgün edildi. İskeçeli mübadiller yerleştirildi.
SN■ Kuruluş:1611? 1924'te metruk halde bulunan Ermeni kasabası ilk defa Drama çevresinden Kozluca, Gabrovo, Meşeli ve Horozlu köylerinden getirilen mübâdillere açıldı. Daha sonra Romanya ve Bulgaristan göçmenleri devam etti. Kocadere üzerinde kurulu manastır değirmeni mübâdiller tarafından işletildi. Armaş matbaâsı çöplük hâlindedir. 220 talebeli Neregian okulu bulunuyordu. Charles Aznavour'un anası buralıdır.
Manav■ 20. yy başlarında Ermenilerin en önemli eğitim ve kültür merkezlerinden birisiydi. Tehcirden hemen sonra kilise ve evler yıkıldı. Aynı zamanda bugünkü Jandarma Karakolu'nun olduğu yerde okul olduğu ama bu okulun köylüler tarafından yıkıldığı söylenmektedir.
Cepni41■ Koord: 40° 50' 54'' D, 30° 11' 55'' K
Arslanbey mahalle
-
Kartepe -
Kocaeli■ 19. yy sonunda 3000 kadar nüfuslu bir Ermeni kasabası idi. Ünlü dilci Hraçya Acaryan, Aslanbeg Ermeni lehçesi üzerine 1898’de kapsamlı bir makale yazmıştır.
SN■ 1905 yılında 2300 nüfusluydu. Halkı Kullar'da kurulan çuha fabrikasında işçiydi. Hatta çuha fabrikasında çalışanlar tehcirden muaf tutulmuşlardı. Bu fabrikada çalışmaya getirilen Zenciler yörenin havasına uyum sağlayamadıkları için Hicaz taraflarına gönderilmeleri kararı alınmıştır. Drama’nın Zağriç, Şevkler, Nusretli köylerinden gelen mübâdillerden öncelikle 187 hâne yerleştirilmiştir. Talat Paşa’nın notlarındada Ermenilerden metruk hâne sayısı 180 olarak verilmiştir. Mübâdillerin Arslanbey’i beğenmedikleri Zağriç ve Şevkler köylerinden gelen 110 hâneden 668 kişilik kafileden 89 hâneden 575 kişi Arslanbey’in harap veyıkık olması nedeniyle burayı yerleşime uygun görmeyerek iskân haklarından vazgeçerek Malatya’ya gitmişlerdir. Maddi durumu iyi olmayan 21 hâneden 83 kişi ise Arslanbey’e iskân edilmiştir.
Manav■ Günümüzde Arslanbey Atakent Mahallesi'nin olduğu yer ile Karatepe Mahallesi arasındaki yerde çok büyük Ermeni Bağları vardı. Tehcirden sonra bağ yakıldı.
Cepni41■ Koord: 40° 41' 25'' D, 30° 1' 39'' K
Çepni mahalle
-
Kartepe -
Kocaeli■ Günümüz mahalle mezarlığında 16. yüzyıla ait mezar taşları vardır. Çepni adı mezar taşlarında "çebni" adıyla okunmaktadır. Kocaeli'nin en eski Türk yerleşim yerlerinden birisidir.
Cepni41■ Koord: 40° 42' 24'' D, 30° 3' 19'' K
Eskieşme mahalle
-
Kartepe (
Derbent bucağı) -
Kocaeli■ 20. yüzyılın başında 70 hane Rum ve 40 hane Türk aile mevcuttu. Mübadeleden sonra Selanik'ten gelen Muhacirler buraya yerleştiirildiler. Daha sonra Aşağı ve Yukarı Eşme olmak üzere ikiye ayrıldı. Sapanca Gölü'nün bulunduğu Aşağı Eşme'de Manavlar, Dağlık kesimin bulunduğu Yukarı Eşme'de ise Muhacirler yaşamaktadırlar.
Cepni41■ Koord: 40° 44' 9'' D, 30° 13' 41'' K
Güldibi mahalle (Sapanca bağ)
-
Sapanca -
Sakarya■ Mahalle halkı ağırlıklı olarak Gürcüler ile Kürtlerden oluşuyor.
Nihat Vural■ Şu anda oldukça kozmopolit bir yapıdadır. 20. yüzyılın başında Türk, Gürcü, Laz ve Çerkes yerleşimiyken günümüzdeki yanlış imar politikaları neticesinde eski kültüründen eser kalmamıştır.
Cepni41■ Koord: 40° 40' 57'' D, 30° 14' 42'' K
Kartepe ilçe
-
Kartepe -
Kocaeli■ 1970’li yıllarda Köseköy adıyla belediye, 2008’de Kartepe adıyla ilçe olmuştur.
SN■ Samanlı dağlarının bu taraftaki kısmı Kandıraya kadarki yerliler tarafından Kel Tepe diye isimlendirilmektedir. Mübâdele ile Makedonyanın başta Sevren (Voreino) Slav köylüleri ile komşu köylerden bir kaç hâne buraya ve Arslanbeye iskân edilmiştir. Yeğen İbrahim Ağa Vakfı'ndan İzmid'in Köseköy'ü civarındaki Sünbüle isimli çiftlik hakkında. H-02-01-1339
Manav■ 1960'a kadar nüfusu 2.000 civarında olan küçük bir Manav yerleşimiyken, 1960-2000 arası Trabzon'dan çok göç aldı. Günümüzde nüfusu 25.000 civarında olan büyük bir mahalleye dönüştü.
Cepni41■ Koord: 40° 44' 21'' D, 30° 0' 9'' K
Maşukiye mahalle
-
Kartepe (
Derbent bucağı) -
Kocaeli■ Osmanlı döneminde Derbend adıyla tanınan mevkiye 1870’lerde Çerkes muhacirler yerleştirilerek Maşukiye adı verildi.
SN■ Soçi yöresinden göç eden ailelerden Oçbe (Voçbe) soyundan Hasan (kimilerine göre Murat) adlı kişi tarafından 1875 yılında (kimilerine göre 1862-63) 105 hâne “Voçbe Hable” adıyla kurulmuştur. 93 Harbi ile Sapanca üzerinden Lazlar eklendi. 1938-50 arası Romanya'dan getirilip iskân edilenlerin çoğu terketti.
Manav■ 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi'nden sonra Rize-Güneysu ve Trabzon-Arsin bölgesinden göç aldı. Günümüzde Kocaeli turizminin merkezidir. Yer yer Arap yerleşimleri görülmektedir.
Cepni41■ Koord: 40° 42' 10'' D, 30° 8' 14'' K
Pamukova ilçe
-
Pamukova -
Sakarya■ Bizans tarihinde Anadolu ordularının içtima yeri olarak anılan Malagina, Clive Foss’a göre Pamukova ile Mekece arasındaki alandır. Osmanlı döneminde ’Akhisar-ı Geyve’ ve ’Sakarya Akhisarı’ görülür.
SN■ H. İnalcık'ın "Kuruluş Dönemi Osmanlı Sultanları (1302-1481)" eserinde (sayfa 38) Pamukova'nın önceki adının Metabole olduğundan bahsedilmektedir.
Balkan■ Şehir merkezi Manav ve Balkan Muhaciri, dağ köyleri ise Laz ve Gürcü yerleşimleridir.
Cepni41■ 1304'de Osmanlının fethettiği zikredilmiştir. Manav yerleşimi iken Rumeli muhâcirlerinin iskânıyla köy genişledi. Hisarın Bizans devrindeki ismi Midos olmalı. 17. yy'da Eğinli Ermeni göçmenlerden buraya yerleşenler olmuştur. Selanik vilayeti Siroz livası Zihne kazası Kormişte köyünden gelip, Kocaeli ili Geyve kazası Akhisar köyünde iskan edilen tütüncü Mustafa oğlu Mustafa'ya ait tasfiye talepnamesi.
Manav■ Koord: 40° 30' 30'' D, 30° 10' 1'' K
Saraylı mahalle
-
Gölcük (
Değirmendere bucağı) -
Kocaeli■ 20. yy başında
Manav yerleşimi.
■ Nazım ve Nail adlı şahısların Karamürsel kazasında bulunan Saraycık adlı çiftliklerine Bosna muhacirlerinin tecavazünün engellenmesi hakkındaki arzuhallerinin tahkikinin İzmid Mutasarrıflığı'na bildirilmesi. H-8 -03-1327
Manav■ Balkan Savaşından sonra Müslüman Arnavutlar, 1970'lerden sonra da Trabzon-Vakfıkebir halkı buraya göçtü.
Cepni41■ Koord: 40° 41' 55'' D, 29° 47' 51'' K
Uzuntarla mahalle
-
Kartepe (
Derbent bucağı) -
Kocaeli■ İlk yerleşim 1879 senesinde Çerkesler tarafından gerçekleşti. 1905'te ve hatta 1950'ye kadar tek tük Çerkes gelmeye devam etmiştir.
Manav■ 1939'da Bulgaristan'ın Dobruca bölgesinden göçmenler yerleştirilmiştir.
Düzgün■ 19. yüzyılın sonunda Çerkesler geldi. 1960'tan sonra Trabzon'un Ağasar (Şalpazarı) ilçesinden Çepni Türkü onlarca aile buraya göç etti. Günümüzde ağırlıklı olarak Çepni Türkleri ve Çerkesler, azınlık olarak Muş ve Ağrı'dan geçen Kürtler ve Dobruca Muhacirleri bulunmaktadır.
Cepni41■ Koord: 40° 44' 10'' D, 30° 9' 2'' K