Akşar köy
-
Bayburt Merkez -
Bayburt■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi.
■ Erm
bal için Acaryan IV.4 `yerinden oynatılamayan büyük kaya` tanımını verir. Türkiye’deki çok sayıda Balahor’un bir bölümü Yunanca Palaioxori (`eskiköy`) karşılığıdır, ancak Bayburt’ta Rumca yer adı makul değildir.
SN■ Beldenin adı Gürcüce olması muhtemeldir. Gürcüce balaxi (ბალახი) ot demektir. Balaxuri ise Otluca yer anlamı taşır.
meriç■ Koord: 40° 21' 8'' D, 39° 58' 28'' K
Alabalık köy
-
Artvin Merkez -
Artvin■ Karçhal/Karçxali dağının ana vadisinin üst kısmındadır.
SN■ Didvenah mahallesi Gürcü yerleşimidir.
meriç■ Koord: 41° 17' 28'' D, 42° 4' 18'' K
Altınemek köy
-
Hanak -
Ardahan■ Köy halkı Alevi iken sonrasında Sünnileşmiş Türkmenlerden oluşmaktadır.
metonio■ İsmin orjinali büyük ihtimalle Kondaravul olup Gürcüce'dir. Kondari (ქონდარი), Gürcüce Kekik otudur. Gürcüce yapım eki alıp Gürcüce'de çok rastlanan sesli harf düşmesi yaşıyarak Kondravuli dönüşmüş olabilir, yani Kekikli anlamı taşımaktadır.
meriç■ Avul sözcüğü Türk dillerinde vardır ve Türkiye Türkçesinde "ağıl" olarak kullanılmasına karşın bu bölgede "avul/ağul" adıyla kullanılır. Tıpkı ayı sözcüğü için "avi" denilmesi gibi Gürcü fonetiği etkili bir Türkçe ağzıdır. Kundurağul sözcüğü etimolojik olarak Türkçedir ve "kunduz ağılı" anlamına gelmektedir. Yakın bölgelerde Beşavul, Çimağul ve Karaavul gibi köy adları da bulunur. Yerleşimdeki Gürcü etkisini göstermek için yer adını sakız gibi çekiştirip tamamen Gürcüce yapmanıza gerek yok.
MCB■ Koord: 41° 16' 53'' D, 42° 43' 15'' K
Aşağıbademözü mahalle
-
Horasan -
Erzurum■ Köyün adı Gürcüce olması muhtemeldir. Axali (ახალი) Gürcüce yeni demektir.
meriç■ Koord: 40° 8' 19'' D, 42° 10' 54'' K
Aşağıçimağıl köy
-
Bayburt Merkez (
Maden bucağı) -
Bayburt■ Köyün adı, Gürcüce olması muhtemeldir. Çimğa (ჭიმღა) Gürcü dilinde dere kenarında ki köye denilmektedir. Çimğavili de çoğul yapım eki almış halidir.
meriç■ Artvine daha yakın olan İspir ve Pazaryolu ilçelerinde bir tane bile Gürcüce eski ad yokken daha uzak olan Bayburt gibi bir yerde bir sürü yerin eski adının Gürcüce olma ihtimali benze zayıftır. Çimağıl (çim + ağıl) adının Türkçe bir toponim olduğu gayet açıktır.
metonio■ Koord: 40° 7' 50'' D, 40° 37' 49'' K
Atalar köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ Mahalleleri: Berekidze, Duğabidze, Lasuridze, Khilvadze. 1874’te bölgeyi gezen Georgi Kazbegi bu köyden Tsetileti adıyla söz eder.
SN■ Nikolai Marr'ın 1911 yılında ki seyahatinde not aldığı, Türkleşmiş Lasulidze ve Helvidze adında Gürcü kökenli sülaleler yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 20' 31'' D, 42° 21' 26'' K
Atlı mahalle
-
Olur -
Erzurum■ 20. yy başında
Türk yerleşimi.
■ Gürcüce Ori "İki" anlamı taşır.
meriç■ Koord: 40° 54' 1'' D, 42° 2' 18'' K
Başçimağıl köy
-
Bayburt Merkez (
Maden bucağı) -
Bayburt■ Köyün adı, Gürcüce olması muhtemeldir. Çimğa (ჭიმღა) Gürcü dilinde dere kenarında ki köye denilmektedir. Çimğavili de çoğul yapım eki almış halidir.
meriç■ Aslen Kars/Merkez/Çakmak köyünden gelmiştirler.
metonio■ Koord: 40° 6' 24'' D, 40° 33' 42'' K
Bolluk mahalle
-
İkizce -
Ordu■ Ziliftar mahallesi Gürcü yerleşimidir.
meriç■ 2018 yılında ''Bolluk'' ismi geri verilirken, daha evvel ''Topul'' ve ''Orta'' mahallelerini teşkil eden kısım ''Şentepe'' ismiyle ayrı mahalle oldu.
C.G.■ Koord: 41° 2' 35'' D, 36° 59' 39'' K
Boyalı köy
-
Ardanuç -
Artvin■ Havi (ჰავი), iklimsel bölge anlamına gelir. Gürcüler, sıcak ve soğuk esintilerin buluştuğa yere Havti derler.
meriç■ Koord: 41° 7' 7'' D, 42° 6' 30'' K
Bozkuş mahalle (Bıçakçılar bağ)
-
Yusufeli -
Artvin■ Oblekar, Sadgikana ve Merkez olmak üzere üç alt-mahalleden oluşur.
SN■ Mahallenin adı Gürcüce olup anlamı basit yapılıdır. Gürcüce yer,yurt eki olan -eti sonekinden meydana gelmiş olup bu sonek eski Gürcüce ve Güney Gürcü lehçelerinde -yeti şeklindedir. Bu ad da yer,yurt,alan anlamı taşır.
meriç■ Koord: 41° 3' 6'' D, 41° 25' 31'' K
Burmadere köy
-
Damal -
Ardahan■ Aynı adı taşıyan, Şavşat'ta Çavdarlı (Sorsel) köyü vardır.
meriç■ Koord: 41° 18' 18'' D, 42° 47' 9'' K
Cevizli köy
-
Şavşat -
Artvin■ 918 tarihli anıtsal Tbeti kilisesinin kalıntıları bulunur. 1874’te hasarlı fakat ayakta olan kilise, köylünün ifadesine göre 1953 (?) yılında kaymakamlık kararıyla yıktırılmıştır.
SN■ Günümüzde köyde kullanılan mevki adlarının çoğunluğu Gürcüce azınlığı Türkçe'dir.Mevki adları şunlardır: Nakelevi , Zedvake , Lıppızın Açmasi, Çitibude, Kopitavri, Kedikana , Gverdikana , Sanzetevi , Dedoplistskali , Çunta , Tevri , Çalebi , Tavşati , Oshal , Sanzertev , Nakelevi , Erati , Kokola, Kedisati , Nabikort , Aho , Brili, Misurati, Çiliet, Omaraaho , Ğurğulati, Kotikaya, Sanahora , Çihevi, Ğirğota , Rutavi , Nabeslevi , Soro , Sakaçkaça , Şanakevi , Anzela , Oroki , Kldikarati , Tsisbo, Nakapi , Samela, Didğele, Salasiyeti , Gorhiyeti , Şavturi , Bolo, Sarketi ,Çoçlar.
meriç■ Koord: 41° 18' 21'' D, 42° 23' 16'' K
Corehana mahalle (Altıparmak bağ)
-
Yusufeli -
Artvin■ Mahallenin adı Gürcüce olup cori (ჯორი) ve kana (ყანა) kelimelerinin değişime uğramış halidir. Gürcü dilinde cori 'katır' kana ise 'tarla' anlamı taşır. Corikana da 'katır tarlası' anlamı taşır.
meriç■ Koord: 40° 58' 57'' D, 41° 24' 25'' K
Çağlayan mahalle
-
Uzundere -
Erzurum■ Çağlayan meşhur Tortum şelalesinin, Tev ise buradaki doğudan inen derenin adıdır.
SN■ Tavi (თავი), Gürcüce 'baş' demektir. Artvin'de Tavet, Tavzet, Tava gibi Gürcüce yer adları mevcuttur. [Tev burada Tortum'un kolu olan ırmağın adıdır. - SN]
meriç■ Koord: 40° 39' 59'' D, 41° 41' 11'' K
Çayağzı mahalle (Çayağzı bağ)
-
Şavşat -
Artvin■ Bu mahallenin kurucusu Totidze soyadında bir Gürcü sülale olduğundan Totizelar adında anılagelmiştir.
meriç■ Koord: 41° 15' 39'' D, 42° 15' 29'' K
Çilgölü göl
-
Şavşat -
Artvin■ Gölün adı, Gürcüce'dir. Ç'ili (ჭილი), Gürcüce sazlık otudur.
meriç■ Koord: 41° 17' 17'' D, 42° 27' 24'' K
Çoraklı köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ 20. yy başında
Gürcü yerleşimi. Şimdi
Gürcü yerleşimi
■ Kadagidze, Kedelidze, Matidze, Mikeleti, Şovşa mahalleleri bulunur.
SN■ İskoç kökenli Gürcü tarihçi Nikolai Marr'ın 1911 yılında ki seyahatinde not aldığı, Türkleşmiş; Kadagidze adında Gürcü kökenli sülale yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 21' 56'' D, 42° 21' 28'' K
Demirdöver köy
-
Posof -
Ardahan■ Köyde en büyük sülale olan İsloze sülalesi Acara'dan gelmiştir. Gürcü yerleşimi
meriç■ Koord: 41° 29' 54'' D, 42° 40' 22'' K
Dereiçi mahalle (Savaş bağ)
-
Şavşat -
Artvin■ Romi isminin Lom ile karıştırılmaması gerekir. Bu bölgede Çingenelere 'Lom veya Poşa' denir. Romidze (რომიძე), Gürcüce bir soyadıdır.
meriç■ Koord: 41° 13' 27'' D, 42° 14' 59'' K
Eşmeçayır köy
-
Sarıkamış (
Karakurt bucağı) -
Kars■ Tagani/takani (ტაგანი) eski Gürcüce'de 'stok' demektir. -Sa Gürcüce yapım eki olup -Satagani 'stoklu, stok yeri' anlamı taşır.
meriç■ Sıthan'ın yaklaşık dörtte biri Türklerden oluşuyor, kalanı Kürttür.
metonio■ Koord: 40° 3' 13'' D, 42° 31' 55'' K
Gölbelen köy
-
Çıldır -
Ardahan■ Köyün adı Gürcüce'dir. Uro (ურო), Gürcüce bir çalı olup, -ta çoğul ekidir. Yani çalılar,çalılık anlamı taşımaktadır.
meriç■ Koord: 41° 4' 26'' D, 43° 7' 3'' K
Gölebakan köy
-
Çıldır -
Ardahan■ Köyün adı Gürcücedir. Mere (მერე), Gürcüce sonra, ardında demektir. Mere-eti's yani sonraki yerler anlamındadır. Bu köyde gölün hemen ardında bulunduğu için bu ad takılmış olabilir.
meriç■ Koord: 41° 3' 3'' D, 43° 7' 58'' K
Gümüşkavak köy
-
Posof (
Eminbey bucağı) -
Ardahan■ Dare (დარე), Türkiye Gürcüleri'nin konuştuğu lehçede 'set' demektir. Bu isimde Artvin/Şavşat'ta Daritav (Set başı) adında Gürcü mahallesi vardır.
meriç■ Koord: 41° 31' 48'' D, 42° 46' 24'' K
Günbatan köy
-
Posof -
Ardahan■ Köy ilk olarak Acara'dan göç eden Gürcü sülalesi olan Kotize sülalesi tarafından kurulmuştur. Daha sonra Şavşat'tan birkaç sülale gelmiştir. Gürcü yerleşimi
meriç■ Koord: 41° 28' 30'' D, 42° 36' 36'' K
Hacıahmet mahalle
-
Horasan -
Erzurum■ 1828-29 Osmanlı-Rus Harbine kadar Urum (Türkçe anadilli Rum) yerleşimidir. Urumlar Gürcistan'daki Tsalka'ya, Gürcistan Borçalı'daki Karapapaklar ise onların boşalttığı bu köye yerleşti.
SN■ Sanameri, Orta Çağ'da Artvin/Ardanuç'un köyü olan Anaçlı (Ançi) köyünde yapılmış bir ikonanın adıdır.
meriç■ Koord: 40° 10' 31'' D, 42° 8' 10'' K
Harmanlı köy
-
Ardanuç -
Artvin■ Köyün adının Türkçe 'karakol' ile bir ilgisi yoktur. Köyün adının Gürcüce iki anlamdan birini taşıması muhtemeldir. Bunlardan en büyük olasılığa sahip olanı Xaro (ხარო) kökünden geliyor olma ihtimalidir. Xaro, Gürcüce'nin Güney lehçelerinde 'tahıl ambarı' anlamı taşır. Gürcüce yapım eklerinden olan -uli ekiyle Xarouli (ambarlı) anlamı taşır. Diğer olasılık ise Gürcüce 'öküz' anlamına gelin Xari (ხარი) kelimesidir. Lakin bu olasılıkta yerin adı 'Xaraul' şeklinde değil 'Xarul' şeklinde olacağıdır. 'Xarul' ismi ise 'öküzlü' anlamı taşır.
meriç■ Koord: 41° 6' 41'' D, 42° 4' 57'' K
İkizdere köy
-
Damal -
Ardahan■ Damal ilçesine bağlı tek Sünni Türk köyüdür, ahalisi Ahıskalıdır. Damal ilçesinin en küçük köyü olduğu gibi kütük nüfusunun %3ü bile etmez.
metonio■ Köyün adı, Gürcüce parmakucu anlamına gelen Nuni (ნუნი) kelimesinden gelmesi muhtemeldir.
meriç■ Koord: 41° 20' 18'' D, 42° 54' 18'' K
Karaağaç köy
-
Şavşat -
Artvin■ Onezi adlı mahallesi vardır.
SN■ Köye adını muhtemelen köyün girişindeki kavaklıklar vermiştir. Gürcüce Verxvi (ვერხვი) kavak demektir. Verxvnali adı ise, Gürcüce yapım eki alıp Kavaklı anlamı taşımaktadır.
meriç■ Koord: 41° 10' 58'' D, 42° 17' 48'' K
Karaköy köy
-
Şavşat -
Artvin■ Olasılıkla Şavşat/Şavşeti diyarına adını veren yerdir.
SN■ Keti, Gürcüce tepe demektir. Köyün başında bulunan köknar ormanları, kara bir tepeyi anımsattığı için muhtemelen Şavketi (Karatepe) adı verilmiştir.
meriç■ Koord: 41° 14' 40'' D, 42° 28' 28'' K
Kayadibi köy
-
Şavşat -
Artvin■ 19. yy’da bu köy Şavşat’ın idari merkezi idi. Müslümanlaşmış Gürcü nüfusun yanısıra Ermeni dükkancıların bulunduğunu G. Kazbegi anlatır. Köyün sırtındaki görkemli kalenin bir olasılıkla Gürcü Vekayinamesi’nde anılan Toxaris/Tuxaris kalesi olması mümkündür. Sonradan Şavşat ve Ahıska/Axaltsixe beyi olan Cakeli hanedanının atası Beçken Cakeli 11. yy ortalarında bu kalenin hakimi idi. Mahalleleri: Askiadze, Gurvadze, Manukidze, Sasunidze, Tetkilidze.
SN■ Niko Marr'ın 1911 yılında ki seyahatinde not aldığı, Kordisdze, Karmusdze ve Abramisdze adında Türkleşmiş Gürcü kökenli sülaleler yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 18' 48'' D, 42° 22' 8'' K
Kılıçkaya köy
-
Aydıntepe -
Bayburt■ Köyün adı Gürcüce'dir. Çençi (ჭენჭი) Gürcüce erimiş anlamına gelir. Çençuli erimiş yerler anlamına gelir.
meriç■ Koord: 40° 29' 19'' D, 40° 15' 21'' K
Kırmalı mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ Eskiden beri mühimmat yapımıyla uğraşan yöre halkından dolayı 'Kırmalı' adı verilmiştir.
meriç■ Koord: 40° 14' 58'' D, 41° 22' 27'' K
Kireçli köy
-
Şavşat -
Artvin■ Günümüze kadar ulaşabilmiş mevki adlarının Gürcüce oluşu, bu köyün tarihi bir Gürcü yerleşimi olduğunu kanıtlar niteliktedir. Gürcüce mevki adları şunlardır: Sabadur, Naxsit, Xoroç, Lostro, Xeva, Pikalt, Lelisxan, Varsla, Koşlet, Kurdevan, Ortuval, Tavkola, Kopaze, Kriçi, Sargvisel, Kldizir, Barevan.
meriç■ Koord: 41° 12' 20'' D, 42° 20' 12'' K
Kolköy köy
-
Posof -
Ardahan■ 914 yılında Araplarla Gürcüler arasında ünlü bir muharebeye sahne olan Kveli Kalesi bu köydedir.
SN■ Ortaçağ'da Gedeon Sapridze adında Gürcü komutan Kveli kalesinde Arap istilacılara karşı destansı bir şekilde savunma yapmıştır.
meriç■ Koord: 41° 26' 34'' D, 42° 36' 34'' K
Köprülü köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ 1874’te köyü ziyaret eden Kazbegi Şavşat’ın çeşitli yerlerinden Ermenilerin bir araya gelmesiyle bir Ermeni köyü olarak kurulduğunu anlatır. Bir dönem Şavşat ilçe merkezi oldu.
SN■ Rabat ve Okrobageti olarak iki eski isme sahiptir ve iki adın da kullanımı yaygındır. Bir başka Rabat mahallesi Meydancık (İmerxevi) bucağında bulunmaktadır.
meriç■ Koord: 41° 16' 5'' D, 42° 26' 39'' K
Kuzukaya köy
-
Çıldır -
Ardahan■ Bude (ბუდე), Gürcüce yuva demektir. Gürcü dilinde yapım ekleri alıp 'Yuva yeri,Yuvalı' anlamı taşımaktadır. Sabaduri adında Gürcistan'da yerleşim yerleri vardır.
meriç■ Koord: 41° 9' 35'' D, 43° 5' 58'' K
Meşeli köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ Gürcü tarihçi Nikolai Marr'ın 1911 yılındaki seyahatinde not aldığı, Türkleşmiş, Kobadze,Çoğadze ve Khaladze adında Gürcü kökenli sülaleler yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 18' 49'' D, 42° 28' 6'' K
Ortaçimağıl köy
-
Bayburt Merkez (
Maden bucağı) -
Bayburt■ Köyün adının Gürcüce olması muhtemeldir. Çimğa (ჭიმღა) Gürcü dilinde dere kenarında ki köye denilmektedir. Çimğavili de çoğul yapım eki almış halidir.
meriç■ Koord: 40° 6' 22'' D, 40° 35' 59'' K
Ortageçit köy
-
Ardahan Merkez -
Ardahan■ Zari (ზარი), Gürcü dilinde 'Çan' demektir. -Sa Gürcüce yapım eki olup Sa-Zara ismi 'Çanlı,Çan yeri' anlamı taşır.
meriç■ Koord: 41° 7' 51'' D, 42° 44' 14'' K
Oruçlu köy
-
Artvin Merkez (
Zeytinlik bucağı) -
Artvin■ Köyün büyük bölümü Çoruh baraj gölü altında kalmıştır.
SN■ Köyün adı büyük olasılıkla Gürcüce'dir. İki (Ori) ve Değenek (Coxi) ორი-ჯოხი kelimelerinden oluşmuştur.
meriç■ 1886 yılı sayımı: 405 Türk
metonio■ Koord: 41° 6' 6'' D, 41° 47' 47'' K
Ovapınar köy
-
Ardahan Merkez -
Ardahan■ Köyün adı muhtemelen Gürcüce Bğdati (ბღდათი) olup Bağdat'a evrilmiştir. Bğdati (ბღდათი), adında Gürcistan'da yerleşim yeri vardır. Direkt Bağdadi (ბაღდადი) adında da İmereti'de bir ilçe vardır.
meriç■ Koord: 41° 4' 19'' D, 42° 36' 27'' K
Oymaklı mahalle (Ortaköy bağ)
-
Artvin Merkez -
Artvin■ Cori, Gürcüce katır demektir Yerin adı 'Katırlı' olarak çevrilebilir.
meriç■ Koord: 41° 14' 38'' D, 41° 57' 25'' K
Pınarlı köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ Gürcü tarihçi Nikolai Marr'ın 1911 yılındaki seyahatinde not aldığı, Türkleşmiş; Putkaradze, Beridze,Tuladze ve Gatamidze adında Gürcü kökenli sülaleler yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 21' 16'' D, 42° 27' 50'' K
Posof ilçe
-
Posof -
Ardahan■ ’Ahıska Türkleri’ adı verilen toplumun Türkiye’deki ana yerleşim merkezidir. Gürcistan’da kalan Ahıskalılar Stalin zamanında Orta Asya’ya sürüldükten sonra 1990’larda topluca Türkiye’ye göçerek çeşitli illere iskan edildirler. ■ Posxof bölgenin adıdır; bugünkü ilçe merkezi Dğvari köyünde bulunur. Hemen tüm yerleşim birimlerinin adı Gürcücedir.
SN■ Dğvari (დღვარი) adı, Gürcüce olup asıl manası unutulmuştur. Aynı adı taşıyan Gürcistan/Acara'da köy vardır.
meriç■ Koord: 41° 30' 34'' D, 42° 43' 37'' K
Rabat mahalle (Dereiçi bağ)
-
Şavşat -
Artvin■ 20. yy başında
Ermeni yerleşimi.
■ 1874’te bölgeyi ziyaret eden G. Kazbegi köyün Ermenilerle meskun olduğunu ve bu bölgede Ermeni köylerine ’Rabat’ adı verildiğini belirtir.
SN■ Rabat ismi tam olarak ne zaman kullanılmaya başladığına dair bir bilgi yoktur. Köy, 19.Yüzyıl'ın başlarında Ani göçmeni Ermeniler ile meskundu ve Hristiyan Gürcüler de yaşamaktaydı. Bu köyde görev yapmış bir Gürcü papazın soyadı Jabridze idi.
meriç■ Koord: 41° 20' 17'' D, 42° 15' 11'' K
Samandöken köy
-
Göle -
Ardahan■ Kısmen Haymana'dan göçen Canbeg aşireti mensubudur. (Deli Sülalesi)
Dogukan Canbegî■ Muhtemelen köyün adı Gürcüce yer adı olan 'Sinkot' isminin değişime uğramış halidir.
meriç■ Köy halkı esasen Ahıska Türküdür lakin 93 Harbinden sonra Erzurum ili Aşkale ilçesi Haydarhacı köyüne göçmüştürler. Yerlerine Kürtler yerleşmiştir ve hala köyde bir kaç Ahıska Türkü aile yaşamaktadır.
metonio■ Koord: 40° 50' 38'' D, 42° 30' 33'' K
Samikale mahalle
-
Narman -
Erzurum■ 19. yy’ın ünlü halk şairlerinden Aşık Sümmani (1862-1915) bu köylüdür.
SN■ Köyün adı Gürcüce, -sami (სამი) -zari (ზარი) kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuş ve 'Üç çan' demektir.
meriç■ Koord: 40° 22' 35'' D, 41° 52' 55'' K
Savaş köy
-
Şavşat -
Artvin■ Gürcistan’da eski başkent Mtskheta’nın tarihi mahallelerinden biri Mogvta adını taşır.
SN■ Köydeki mahallelerin çoğunluğu Gürcüce adlar taşımaktadır. Bunlar şunlardır: Romiyet,Gadağma, Gorçat, Agarasman, Çeçat, Nomora.
meriç■ Koord: 41° 13' 37'' D, 42° 14' 0'' K
Saylan mahalle
-
Ünye -
Ordu■ Pazmanlı mahallesi Gürcü yerleşimidir.
meriç■ Koord: 41° 4' 17'' D, 37° 14' 39'' K
Saylıca köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ Gürcüce kavari (ყავარი) ahşap çatı demektir. Bu köyün çatı gibi yüksek olmasından dolayı 'Kavarati' adı 'Karavati' dönüşmüş olabilir.
meriç■ Koord: 41° 20' 10'' D, 42° 20' 23'' K
Sebzeli köy
-
Şavşat -
Artvin■ G. Kazbegi’nin notlarında Çaleti olarak geçen köy burası olmalıdır.
SN■ Günümüzde köyde kullanılan mevki adlarının çoğunluğu Gürcüce azınlığı Türkçe'dir.Mevki adları şunlardır: Çalebi, Didkana, Tavşikanep ,Çuçlakaklebi, Adebi, Sasventa, Arçilavri, Şindebiziri , Cvarikana, Grzela , Lompera Kaya, Gordebi, Çonçheri, Komurkuyi, Onagira , Kldistskaro , Tsiteladziri , Samele , Sakitre , Abano Ğele, Kohicvari, Satredo , Sanepo , Ketketa ,Saskintle, Dodokana, Lodikana, Kapani, Bozkaya,Nakaliyop,Zatbegaaho, Emrulaaho, Sadekiseri, Zulvarti, Kapinatskaro, Tsernakiser ,Kortsina ,Sazelet ,Soliyana
meriç■ Koord: 41° 21' 4'' D, 42° 16' 59'' K
Seyitler köy
-
Artvin Merkez -
Artvin■ Livani/Livane vadisine ve beyliğine adını veren orijinal Nigali kalesi bu yerdedir. Artvin kalesi daha sonra Livane beyliğinin merkezi olmuştur.
SN■ Sve (სვე), Gürcüce 'el ile açılmış tarla' demektir.
meriç■ 1886 yılı sayımı: 107 Türk ve 5 Ermeni
metonio■ Koord: 41° 11' 50'' D, 41° 50' 11'' K
Sırataşlar köy
-
Aydıntepe -
Bayburt■ Çençi (ჭენჭი) Gürcüce erimiş anlamına gelir. Çençuli erimiş yerler anlamına gelir.
meriç■ Koord: 40° 28' 13'' D, 40° 15' 50'' K
Susuz köy
-
Şavşat -
Artvin■ Klarceti ilindeki 12 manastırdan biri olarak 9. yy’da kaydedilen Gunatle muhtemelen bu yerdir.
SN■ Köy adını burada bulunan manastır kalıntısında meftun Gürcü Azizlerinden aldığı rivayet edilir (Aziz Grigol'ün yaşamı). Gornateli (Işıklı mezar) ismi bu köye adını vermiştir.
meriç■ Koord: 41° 14' 53'' D, 42° 17' 25'' K
Şalcı köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ Gürcü feodallerinden tanınmış Şalikaşvili ailesinin yurdu olduğu söylenir. Halen Şaliki adlı mahallesi vardır.
SN■ Mariatsminda (Azize Maria) mahallesi Gürcü yerleşimidir. Gürcü tarihçi Nikolai Marr'ın 1911 yılındaki seyahatinde not aldığı, Türkleşmiş; Pançidze ve Turmanidze adında Gürcü kökenli sülaleler yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 20' 59'' D, 42° 20' 34'' K
Şalpazarı mahalle
-
Olur -
Erzurum■ 20. yy başında
Türk yerleşimi.
■ Köyün adı Gürcüce özel ad olan Malakma (მალაყმა) adından gelir. Malakmisi (Malakma'nın) yer adı zamanla Malakiz'e dönüşmüş.
meriç■ Koord: 40° 51' 16'' D, 41° 53' 24'' K
Şenköy köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ Çoraklı köyüne bağlı Şavta mahallesi 3.09.1958 tarihli kararla Şenköy adıyla köy oldu.
SN■ Kraliçe Tamar devrinde şiirleriyle ün salmış İoane Şavteli bu köylüdür. Yöre halkı da 'Şavta' olarak kullanır.
meriç■ Koord: 41° 22' 27'' D, 42° 22' 33'' K
Taşlıca köy
-
Artvin Merkez -
Artvin■ 20. yy başında
Gürcü yerleşimi.
■ Mahalleleri: Tavkhatila, Depanidze, İmedidze, Molasi, Mukhnara, Nakeravi
SN■ Xat'i (ხატი), Gürcü dilinde 'ikona' demektir. Xat'iela (-ხატი -ელა) ise yapım ekleriyle 'ikonalı,ikona yeri' anlamı taşır. Zamanla bu ad Xat'ila şeklini almıştır
meriç■ 1886 yılı sayımı: 917 Gürcü
metonio■ Koord: 41° 10' 54'' D, 41° 42' 1'' K
Tokazeler mahalle (Ziyaret bağ)
-
Şavşat -
Artvin■ Tok'a (თოკა), Gürcüce özel bir erkek ismidir. Bu mahallenin kurucusu Tokadze adında Gürcü bir sülale olduğundan Tokazeler diye anılagelmiştir. Mahalle Gürcüce, Tok'a'nın Oğulları anlamı taşır.
meriç■ Koord: 41° 12' 25'' D, 42° 17' 9'' K
Topkaya köy
-
Sarıkamış (
Karaurgan bucağı) -
Kars■ 1878-1918 döneminde Osmanlı-Rus sınırı üzerinde Türk tarafında sınır kapısı idi.
SN■ Ati (ათი), Gürcüce 'on' demektir. -sa yapım eki olup -saati (onlu,onluk yer) anlamı taşır. Muhtemelen yer adının bir hikayesi vardır.
meriç■ Koord: 40° 10' 18'' D, 42° 23' 15'' K
Uluçam köy
-
Posof -
Ardahan■ Varxana adında Acara'da Gürcü köyü vardır.
meriç■ Koord: 41° 27' 48'' D, 42° 40' 15'' K
Vaket mahalle (Yağlı bağ)
-
Şavşat -
Artvin■ Yağlı (Zakiyet) köyünün mezrasıdır.Vaketi, Gürcüce düzlük anlamına gelen vak'e (ვაკე) kelimesiyle yer adı takı eki olan -eti kelimesinin birleşmesiyle oluşmuş 'düzlük yer' anlamı taşır.
meriç■ Koord: 41° 23' 36'' D, 42° 9' 21'' K
Varlık köy
-
Artvin Merkez -
Artvin■ Köyün adının orijinal hali büyük iihtimalle Gürcüce, Bara's kana (ბარა'ს ყანა) olup anlamı (Köyün bahçeleri) anlamına gelmektedir.
meriç■ 1886 yılı sayımı: 277 Türk
metonio■ Koord: 41° 13' 17'' D, 41° 52' 5'' K
Veliköy köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ Tarihi Veli köyü şimdi Ciritdüzü adı verilen yerdir. Bu isim Gürcüce olup Türkçe ’veli’ ile ilgisi yoktur. Ayrı bir yer olan Merya köyüne Cumhuriyet döneminde Veliköy adı verilerek köyde bulunan ve Hz. Veysel Karani’ye atfedilen türbe ile irtibatlandırılmıştır.
SN■ Gürcü tarihçi Nikolai Marr'ın 1911 yılında ki seyahatinde not aldığı, Pirpidze ve İremadze adında Müslüman Gürcü kökenli sülaleler yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 18' 45'' D, 42° 25' 58'' K
Yalınkaya köy
-
Kars Merkez -
Kars■ İlarion İvanoviç Vorontsov-Daşkov, 1905-1915 Kafkasya Genel Valisi adından.
SN■ Gurgali Gürcü paganizminden kalma bir isimdir. Bu isimde Gürcistan'da yerleşim yeri vardır.
meriç■ Koord: 40° 37' 15'' D, 43° 15' 20'' K
Yamaçyolu köy
-
Hanak -
Ardahan■ Vardosani Gürcüce bir özel addır. Günümüzde halen Gürcistan'da, Vardosanidze (ვარდოსანიძე) soyadını taşıyan Gürcü aileler yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 15' 46'' D, 42° 43' 17'' K
Yamçılı köy
-
Hanak (
Damal bucağı) -
Ardahan■ Köyün adı, Gürcüce porsuk anlamına gelen Maçvi (მაჩვი) kelimesinin değişime uğramış olması muhtemeldir. Maçvi-eti (Porsuk yeri) olarak tercüme edilebilir.
meriç■ Koord: 41° 18' 19'' D, 42° 56' 19'' K
Yapracık köy
-
Aydıntepe -
Bayburt■ Bir görüşe göre Gürcüce Tzindeli `eskice`. Ancak Bergama, Manisa-Akhisar, Salihli, Kayseri-Develi, Kayseri-Yeşilhisar, Sinop ve başka yerlerde toplam on bir adet Sindal, Sindel, Sindelli ve Sinderler bulunur.
SN■ Köyün adı Gürcüce'dir. Tzindeli (წინდელი) Gürcüce eskice anlamına gelir. [? - SN]
meriç■ Koord: 40° 25' 7'' D, 40° 12' 32'' K
Yaşar köy
-
Şavşat -
Artvin■ Gürcü tarihçi Nikolai Marr'ın 1911 yılında ki seyahatinde not aldığı, Türkleşmiş Lertzamidze,Mortulidze ve Nikebidze adında Gürcü kökenli sülaleler yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 16' 26'' D, 42° 20' 3'' K
Yıldızkaya mahalle
-
Olur -
Erzurum■ 20. yy başında
Türk yerleşimi.
■ Gürcüce özel erkek adı olan Givi (გივი) adından geliyor olması muhtemeldir. Givisi (Givi'nin,Givi'ye ait') anlamı taşır.
meriç■ Koord: 40° 52' 26'' D, 41° 54' 59'' K
Yolgözler mahalle
-
Olur -
Erzurum■ 1889 Rus sayımına göre Aşağı Sevkar köyü Çingene, Yukarı Sevkar köyü Dodıkan aşiretine bağlı Kürttü. Aşağı Sevkar şimdi kısmen baraj gölüne batmış ve terk edilmiştir.
SN■ Sve (სვე), Gürcüce 'el ile yapılmış tarla' demektir. Sve-kari (tarla kapısı) demektir.
meriç■ Koord: 40° 47' 31'' D, 42° 3' 22'' K
Yolüstü köy
-
Ardanuç -
Artvin■ 20. yy başında
Gürcü yerleşimi.
■ Gürcüce, Patza (პაწა) küçük demektir.
meriç■ ბაწა ya da ბაცა (öz.) - 1908 yılında 225 nüfuslu Gürcü köyü idi.
_GEO■ Koord: 41° 9' 39'' D, 42° 3' 43'' K
Yoncalı köy
-
Şavşat (
Veliköy bucağı) -
Artvin■ Gürcü tarihçi Nikolai Marr'ın 1911 yılında ki seyahatinde not aldığı, Türkleşmiş Çorkidze ve Petvadze adında Gürcü kökenli sülaleler yaşamaktadır.
meriç■ Koord: 41° 21' 27'' D, 42° 26' 35'' K
Zeytinlik köy
-
Artvin Merkez (
Zeytinlik bucağı) -
Artvin■ Köyün aşağı bölümü Çoruh baraj gölü altında kalmıştır.
SN■ Köyün adı Gürcüce Tsra (ცრა) kelimesinden geliyor olması muhtemeldir. Tsra, kelimesi 'çise,çisenti' anlamı taşır. Tsria, ise 'çisentili yer' anlamı taşır.
meriç■ Koord: 41° 7' 10'' D, 41° 51' 13'' K