Altınlı mahalle
-
Akçadağ -
Malatya■ Bizans imp. II. Basil’in 873 yılında konaklaması vesilesiyle anılan Keramísion olmalıdır.
SN■ Gülpınar Köyünden ayrılarak köy olmuştur.
yalcin■ Koord: 38° 16' 38'' D, 38° 0' 4'' K
Arguvan ilçe
-
Arguvan -
Malatya■ Kedrenos-Skylitzes vekayinamesine göre Pavlikçi mezhebi mensuplarının 9. yy’da Tephrike (Divriği) ile birlikte kurduğu iki müstahkem kentten biri idi. (Honigman 56). ■ Osmanlı döneminde ve 1957’ye dek Tahir adı kullanılır. Cumhuriyet döneminde Türkçe isim yerine eski adın benimsendiği ender örneklerden biridir. ■ İlçe nüfusunun büyük bölümü Kürt olup Zazaki’ye yakın bir lehçe konuşulur.
SN■ Kürdce: Arxawûn /Arxawan (Erxewan)
yalcin■ © 26.03.1782 Malatya voyvodalığı aksamından olup Keban Madeni'ne senede yedi bin yük kömür vermek üzere sair tekalifden muaf tutulan Erguvan karyesi ahalisinin...
deyar heyran■ Kütüğe göre Alevi Türk > Alevi Kürt > Sünni Kürt > Sünni Türk. Sünni Türkler yalnızca Arguvan merkezde ve Tatkınık'ta bulunuyor. Alevi Kürtlerin tamamı Atma yöresinde bulunup Atmalı aşiretine mensup.
metonio■ Koord: 38° 46' 54'' D, 38° 15' 45'' K
Arık köy
-
İmranlı (
Karacaören bucağı) -
Sivas■ Kürdce: Arix. Burada meydana gelen deprem ağıtlara konu olmuştur.
yalcin■ Köy halkı bir kaç aile Geygel Türkmeni dışında tamamen Koçgiri aşiretinden oluşmaktadır. Ayrıca köyün eski adı Türkçedir ve Arix adının Kürtçede herhangi bir karşılığı yoktur.
metonio■ Koord: 39° 45' 29'' D, 38° 3' 29'' K
Bağlıçay köy
-
Gürün (
Konakpınar bucağı) -
Sivas■ Köy sakinlerinin tamamı Malatya Kurecîkan aşireti ve Elbistan Alxasan aşiretlerindendir. 100 senedir buraya yerleştirilmişler, ama Kürdceyi tamamen unutmuşlar, asimile olup artık Türkce konuşuyorlar, yalnız Aleviliği koruyorlar..
yalcin■ Alevi Türkmen yerleşimi. Etrafında birçok Kürt köyü olan bu köy nasıl olurda Kürtçeyi unutur? Gürün'ün diğer Kürt köyleri Alevi olsun Sünni olsun halen Kürtçe konuşurken.
Mert Çakmak■ Koord: 38° 48' 19'' D, 37° 28' 30'' K
Büyükçimiş mahalle
-
Akçadağ -
Malatya■ 1950 lerde Keller Köyünden ayrıldı.
yalcin■ 18.yy'da köylüler Malatya'nın Eğin, Karakavak veya Yağmurlu köyleri civarında göçerek buraya yerleşmiştir. Horasan kökenli oldukları rivayet edilir.
osmankarahan■ Koord: 38° 18' 58'' D, 37° 56' 40'' K
Çevirme mahalle
-
Akçadağ (
Kürecik bucağı) -
Malatya■ 20. yy ikinci yarisinda Bekiran/Bekiruşağı Köyünden ayrılarak köy oldu. Yöredeki insan Kürtce "Çawurma" diye telafuz eder... Köyü mesken tutan kabileye/halka "Xidiran" diyorlar.
yalcin■ Cevirme adi bolgede yasamis kizik asireti doneminde verilmis olup sonrasinda bolgeye sirasiyla alxas daha sonrasinda kurecik asiretine mensup aileler yerlesmistir
Alxasi■ Koord: 38° 18' 0'' D, 37° 44' 15'' K
Dallıkavak mahalle
-
Sarız -
Kayseri■ Osmanlı kayıtlarına göre Maraş'a bağlı (Elbistan) Dağlıkavak mezrasından gelip buraya yerleşmişlerdir.
yalcin■ Sinemilli aşireti yerleşimi
62Ali■ Koord: 38° 27' 24'' D, 36° 37' 2'' K
Darende ilçe
-
Darende -
Malatya■ Bizans kaynaklarında en erken 625 yılında ve hemen akabinde Arapça metinlerde kaydedilen Táranta/Daranda kalesi şimdiki kasabanın 4 km kuzeybatısındaki Eski Darende mevkiindedir. 19. yy’da imp. Basil’in seferleri bağlamında `Arap kenti` olarak tanımlanır.
SN■ Malatya'da Ermenilerin tarihi yerleşim yerleri ağırlıklı olarak Darende ve Arapkir'dedir. Kürdce: Tiranda.
yalcin■ Kütüğe göre %85-90 arası Türklerden, -15 arası Kürtlerden müteşekkil bir ilçedir. Bazı yerleşimlerde Ermeni kökenli ailelerin bulunması olağandır.
metonio■ Koord: 38° 33' 23'' D, 37° 29' 28'' K
Dutçakallı köy
-
Çorum Merkez (
Seydim bucağı) -
Çorum■ Dutçakallı köyünü Adıyaman'dan gelen Çakallı Kürt aşireti Şemsi Uşağı Kürt boyu İmamoğlu sülalesi kurmuştur. Köyde Kürt ve Türk karışık yaşamaktadır.
yalcin■ Koord: 40° 36' 31'' D, 34° 45' 12'' K
Erdoğan köy
-
Gürün (
Yazyurdu bucağı) -
Sivas■ Maraşlı (Erdoğan) Köyü Halkı 1877/1878 yılında yapılan Osmanlı-Rus savaşları esnasında Kuzey Kafkasya’nın Nalçık Bölgesinden gelerek önce Maraş bölgesine, daha sonra Maraşlı Köyüne gelerek yerleşmişlerdir. Gürün ilçesinin tek Çerkes köyüdür.
yalcin■ Koord: 38° 52' 51'' D, 36° 52' 48'' K
Esenbey mahalle
-
Akçadağ (
Levent bucağı) -
Malatya■ Tarihsel olarak Alevi iken, bundan bir asır önce köyün yarısı Sünniliğe dönmüştür. Köyün hem Dedeleri hem Hocalari varolduğu söylenir. Ama köy içindeki hoşgörü dillere destandır...
yalcin■ Köyde Kalıkan, Kolıkân aşireti meskûndur. Bu aşiret Irak'da ve Türkiye' nin çeşitli şehirlerinde yerleşiktir. Köken olarak Ezîdî bir aşirettir, keza Irak Şengal'de yaşayan Kolıkânlar günümüzde hâlâ Ezîdî inancına mensuplardır, Sincar Dağları dolaylarında yerleşiklerdir. Köyde sonradan köye yerleşmiş Ermeni ailelere rastlamak mümkündür.
Miran■ Koord: 38° 28' 45'' D, 37° 45' 42'' K
Eskibektaşlı köy
-
Gürün (
Konakpınar bucağı) -
Sivas■ İsmini daha önceki yıllarda burada yaşamış olan Bektaş isimli bir kişiden dolayı almıştır. Bir başka rivayet ise, bu köyün ilk ismi Celikan’dır. Çünkü buraya ilk olarak gelip yerleşen aileler Celikan Aşiretine mensup idiler.
yalcin■ Koord: 38° 56' 24'' D, 37° 20' 19'' K
Gözecik mahalle (Sevdili bağ)
-
Elbistan (
Gücük bucağı) -
Kahramanmaraş■ Köy halkı Alevi Kürttür. Çerkes ulusu ile bilinen bir alakaları yoktur.
SN■ Kürd-Alevi Kurecîkan Aşireti Çerkezan'lar 100 senedir Malatya/Akçadağ'a bağlı Bekiran/Bekiruşağı köyünden ayrılıp yerleşmişlerdir buraya. Çerkezan köyü/mezrası sakinleri bilinen Çerkez halkı ile alakası olmayıp, Çerkezan ismi sadece 'Çerkez' şahıs isminden türemiştir.
yalcin■ Koord: 38° 11' 43'' D, 37° 28' 49'' K
Gülpınar mahalle
-
Akçadağ -
Malatya■ Eski Erkanı Harbiye haritalarında Kiliseköyü olarak görülen mahallesi Sultansuyu barajı altında kalmıştır.
SN■ Köyün üç mahallesinden ikisi Kürt-Alevi Balyan Aşireti (Atmiyan/Atmali asiretinin bir kolu), biri ise Türk-Sünnidir.
yalcin■ Evrim Alataş ve Teslim Töre'nin köyüdür. Deniz Gezmiş bir dönem bu köye misafir olmuş. Evrim Alataş, Her Dağın Gölgesi Deniz’e Düşer, adlı kitabında bahseder.
Mar(d)astan■ Koord: 38° 18' 2'' D, 38° 1' 41'' K
Gümüşdöven mahalle
-
Elbistan -
Kahramanmaraş■ Kürd: Zerdekêş "Safran yada tahıl çekimi/ istifi/ harmanı". Elbistan ovasında kurulu bu yer eskilerden beri tahıl üretimine elverişli...
yalcin■ Koord: 38° 5' 45'' D, 37° 15' 30'' K
Günpınar mahalle
-
Darende -
Malatya■ 19. yüzyıl sonunda toplam 150'si Ermeni olmak üzere toplam 500 hane vardı.
SN■ Aşodi 1914 itibariyle 1.103 Ermeni barındırıyordu. Surp Asdvadzadzin kilisesi ve Surp Hagop Manastırı bulunmakta idi.
yalcin■ Koord: 38° 33' 23'' D, 37° 25' 55'' K
Kantarma mahalle
-
Elbistan (
Gücük bucağı) -
Kahramanmaraş■ Özellikle Maraş'ın Elbistan ve Pazarcık ilçelerinde egemen bir konuma sahip olan Kürt dilli Alevi Sinemilli aşiretinin dede sülalesi bu köylüdür.
SN■ Alewi-Kürt dede aşireti ocağı Sinemilli merkezi. Rivayet odur ki 700 yy önce Harput'ta bulunan bir gümüş madeni yakınlarında bir topluluk yaşamaktaydı. Bu topluluğun üyesi olan hamile bir kadın diri diri toprağa gömüldü. Kadın, mezarda (Kürtçede mezar: Sin) çocuğu doğurdu ve emzirmeye başladı. Sonunda bir yolcu, çocuğun ağlamasını duyup mezarı açmaları için köylüleri topladı. Kurtarılan çocuk büyüdü ve
yalcin■ Sinemilli aşiretler konfederasyonunun merkezidir. Dört büyük kola ayrılır, bu kollardan üçü Kürt biri Türktür. Dil olarak İran Kürtçesine çok yakın bir dil konuşulur. Ayrıca Türk olan kollar da çift dillidir ve kendilerini kimlik açısından ağırlıkla Alevi olarak tanıtırlar. Sinemilli aşiretinin Türkiye genelinde bulunduğu yerleşimler ve köy-mahalle sayıları; Ceyhan (1), Çağlayancerit (4), Doğanşehir (1), Dulkadiroğlu (6), Ekinözü (6), Elbistan (9), Gürün (2) Hekimhan (3), Nurhak (2), Pazarcık (14) ve Sarız (2).
metonio■ Konuşulan kürtçe gramer olarak tamamen kurmancidir. Kurmançtırlar. Millili sinanın soyundan geldikleri ya da sinane milliye intisap ettikleri için sinemilli denir. Milliler milan aşiret konfedarasyonunun üyesi idiler. Inanç olara alevîlik sünnilik ezidilik vardır.
Mamo■ Koord: 38° 12' 8'' D, 37° 34' 35'' K
Karapınar mahalle
-
Polatlı -
Ankara■ 1960'lara dek Dobruca kökenli Tatarlardan oluşan köye bu tarihten sonra Erzurum ve Ağrı kökenli Kürtler yerleşmiştir.
SN■ Köy eski tarihte bölgeye iskan edilen sünni Kürtlerden ve 100 yil önce bölgeye yerleştirilen Kırım Tatarlarından oluşmaktadır.
yalcin■ Koord: 39° 37' 24'' D, 32° 10' 32'' K
Kayalar köy
-
Gürün (
Yazyurdu bucağı) -
Sivas■ Köyü halkının büyük bir kısmı Malatya Direjan bölgesinden geldiği için Direjanlı ismi kullanılır.
SN■ 1996 yılında ismi Kayalar Köyü olarak değiştirilen Diricanlı
yalcin■ Koord: 38° 52' 12'' D, 37° 0' 14'' K
Kepez mahalle
-
Akçadağ (
Kürecik bucağı) -
Malatya■ Kürecik adı verilen eski idari birimin merkez köyüdür. Kürecik’in Alevi-Kürt aşiretleri 1813’te eski valilerden Veli Paşa’nın isyanını desteklemiş, isyanın bastırılmasından sonra köyleri yerle bir edilerek halkı Anadolu ve Rumeli’nin dört bir yanına sürülmüştür.
SN■ "Kürecik" adı halen kullanılmaktadır. Kepez köyünün Şeran mezrasında kurulu olan Kürecik nahiye merkezi de adını Kurecîkan Aşiretinden almıştır. Kepezin en büyük mahallesine Dî Gir = Büyük Köy denilmekte.
yalcin■ Koord: 38° 20' 7'' D, 37° 46' 23'' K
Kındıralık köy
-
Gürün (
Yazyurdu bucağı) -
Sivas■ Kındıra bitkisi bölgede bol miktarda yetişmektedir. Kındıralık, su kaynaklarında yetişen bir bitkinin adı olduğu gibi, “Yeşilliğin başlangıcı, suyun menbası” anlamına gelmektedir. Fırat Irmağının kaynaklarından birisi olan Tohma Suyunun buradan çıkmış olması nedeniyle bu köyümüze Kındıralık adı verilmektedir. (Kaynak: www.guruntarihi.com)
yalcin■ Darende'nin Ayvalı kasabasından ayrılarak, şimdiki adı Yazyurdu olan Celikanyurt ve daha sonra da Börklü'ye yerleşen Börklü Ali köyün kurucusudur. Türk köyü
Türk22■ Koord: 38° 47' 35'' D, 36° 52' 32'' K
Kırkısrak mahalle
-
Sarız -
Kayseri■ 1813 Veli Paşa isyanı münasebetiyle buraya sürgün edilen Malatya-Kürecik-Harunuşağı köyünün Kürt-Alevi halkı iskan edilmiştir.
SN■ Harun ve Xini kardeşmiş, kan davasından dolayı arabuluculuk yapan Sinemilli Alevi Dedeleri Xinilere Sarız'daki yeri belirleyip göçmelerini dayatmış...
yalcin■ Buranın Kürtlerinde bile Xınıyan adını kullananı görmedim, herkes Kırkısrak diyor. 20. yüzyılın başlarında Diyarbakır ve çevresinden bazı Ermeni ailelerin uzun süre sığındığı köylerden biri olmuş, ve bu insanlar hayatlarının çoğunu geceleri dışarıya çıkıp gündüzleri saklanarak geçirmişler. Köy halkı Sinemilli değil Kürecik aşiretindendir.
MCB■ Koord: 38° 27' 57'' D, 36° 40' 13'' K
Konakbeyi köy
-
Patnos -
Ağrı■ Kurd: Sêvêndêlî/Sêvdêlî "elmadallı". Aynı köy ismi Elbistan'da da var.
yalcin■ Bu yer adı "Sevindili" formuyla 500 yıldan fazladır var. Köyde yaşayan insanlar Kürt olmalarına karşın yer adının kökeni Kürtçe'den daha çok Türkçe'ye uygun. Kuzey Makedonya'da bile bugün "Sevindikli" adıyla yerleşim var.
MCB■ Koord: 39° 8' 47'' D, 42° 51' 42'' K
Konakpınar köy
-
Gürün (
Konakpınar bucağı) -
Sivas■ Konakpınar, eski tarihlerde kervan yolunun üzerinde bulunuyordu. Kervandaki yolcular, burada bulunan hana ulaşamadan köyün aşağısındaki derede, özellikle de kış aylarında mahsur kalır ve birçokları da burada boğulurdu. Bu nedenle, bölgeye gelen yolcuların/konukların boğularak ölmeleri üzerine “Konukboğan” adı verilmiştir. Daha sonraki yillarda, bu isim degişerek “Konakpınar” adını almıştır.
yalcin■ Koord: 38° 54' 20'' D, 37° 17' 48'' K
Kürecik mahalle
-
Akçadağ (
Kürecik bucağı) -
Malatya■ Adını Kurecîkan/Kureciyan = "küreciler, demirciler" aşiretinden almıştır. Kurecîkan aşiretinin Akçadağ merkezine yakın köylerine 'Şînî Jêr' "aşağı topluluk", Elbistan ilçesine yakın köylerine ise 'Şînî Jor' "yukarı topluluk" deniliyor.
yalcin■ Malatya Vilâyeti Akçadağ Kazasına bağlı Kürecik Nahiyesinin merkezi Körsüleymanlı Köyünden Kepez Köyüne nakledilmiş ve nahiyenin adı da Kürecik olarak değiştirilmiştir (Resmi Gazete, 24 Haziran 1957).
Taner A.■ Bölgede ABD'ye ait bir radar üssü bulunmakta.
HÖ■ Koord: 38° 20' 26'' D, 37° 44' 41'' K
Seren mahalle
-
Hani -
Diyarbakır■ 1567 tahririne göre 20 hane Müslim ve 291 hane gayrimüslim nüfuslu büyük bir yerleşim ve Serde Nahiyesi merkezi idi. Şeyh Muhammed Serdi Licevi’nin türbesi ziyaret edilir.
SN■ Ya da Kürd: Serdih "Köybaşı", ya da Kürd (Zaza) Serdî "soğuk/serince".
yalcin■ Şeyh Muhammed Serdi aslen Bingöl Genç (Darahini) ilçesi Doğanca-Bırnek Köyünden Seyyid Hüdaverdi'nin Torunudur. Şeyh Ali Sebti Palevinin Halifesidir. İcazetini Ondan Alıp Serdiye Gelmiştir. Ölünceye Kadar Burda Kalmıştır. Bütün Erkek Evlatları Küçükken Ölmüşlerdir. Soyu Kızlarından Devam Etmiştir. Genç Eski Milletvekili Sait Göker ve Şeyh Zülküf Akar'ın (Palevi) Anne Tarafından Dedeleridir.. (not:Bırnek Köyü Aslen Herta Şeyh'lerindendir)
AHMET ŞEYHAN■ Koord: 38° 24' 14'' D, 40° 30' 28'' K
Şeyhler mahalle
-
Akçadağ -
Malatya■ 1940'larda 'Şıhlar' oldu, daha sonra ise 'Şeyhler' halini aldı.
yalcin■ Koord: 38° 27' 36'' D, 38° 8' 53'' K
Taşevler mahalle
-
Akçadağ (
Kürecik bucağı) -
Malatya■ Köy halkının Arapkir’den göçtüğü anlatılır.
SN■ Tarihsel olarak Alevi iken sonradan Sünniliğe dönme olduğu rivayet edilir.
yalcin■ Koord: 38° 25' 54'' D, 37° 45' 12'' K
Taşolar mahalle
-
Akçadağ -
Malatya■ Kürdcede özel isim "Taşo". Resmi kaynaklarda "Bektaş" olarak yazılmıştır...
yalcin■ Koord: 38° 27' 24'' D, 37° 45' 22'' K
Toprakhisar mahalle
-
Elbistan (
Gücük bucağı) -
Kahramanmaraş■ Bu civarda aşağı yukarı 20 köy Alxasan Aşiretini oluşturur. Alxasan aşireti Atmiyan/Atmali aşiretin bir koludur.
yalcin■ Köy halkı Alxas ve Kurecîkan aşiretlerine mensup.
■ Koord: 38° 17' 54'' D, 37° 33' 28'' K
Yalınkaya mahalle
-
Akçadağ -
Malatya■ Yöre çoğunlukla Kürt olduğu için, buradaki birkaç Türk köyünün konuştuğu Türkçe içinde bol miktarda Kürtçe kelime serpildigi göze çarpıyor..
yalcin■ Koord: 38° 23' 40'' D, 37° 53' 42'' K
Yazyurdu köy
-
Gürün (
Yazyurdu bucağı) -
Sivas■ Köy halkı Malatya-Adıyaman Celikan aşiretinden gelip yerleşenlerdir.
yalcin■ © 08.11.1913 Gürün kazası Çelikanlıyurd karyesinden Metek Osmanoğlu Mehmet'in ölümüne sebep olan aynı karyeden Kelüsükoğlu Mehmed'in yakalanmasına çalışıldığı.
deyar heyran■ Koord: 38° 48' 1'' D, 36° 55' 53'' K