Abalar köy
-
Havsa -
Edirne■ Zaluf (Kırcasalih) kasabasından göçen Hıristiyan Arnavutlar tarafından 19. yy sonlarında kurulmuş yerleşimdir.
SN■ Koord: 41° 32' 51'' D, 26° 44' 23'' K
Abana ilçe
-
Abana -
Kastamonu■ Karş. İnebolu = antik Abonouteixos (`Abana hisarı`). Nehir adı olan Abana/Apana daha önce İnebolu ve Çatalzeytin’i içeren idari bölgenin adı idi. Şimdiki ilçe merkezi Harmason ve Konakören (Toza) köylerinin sahil kısmında 19. yy’da kuruldu.
SN■ Koord: 41° 58' 45'' D, 34° 0' 22'' K
Abbaslı ölü yerleşim (Bağlıca bağ)
-
Emirdağ -
Afyon■ Sinan Baba Tekkesi vardır. ■ Ramsay'in bu yerde tespit ettiği antik yazıtta Abbokomê kaydedilir. Abbas adı Sami dillerinde `dede, şeyh` anlamındadır. Bizans Yunancasında ise genellikle `manastır yöneticisi` anlamında kullanılır. Komê `köy` demektir.
SN■ Koord: 39° 10' 27'' D, 31° 3' 48'' K
Acısu mahalle
-
Akçaabat -
Trabzon■ Nesi, Düzmahalle, Kumsal, Horoften, Raşi, Guney, Kıran mahalleleri vardır.
SN■ 1850 Akçaabad ve Vakfıkebir Öşür defterinde ve 1876'da Kalanuma (Kalanima) Deresi Nahiyesinde ve 1928 sonrası Akçaabad'da Köy: Koryana adıyla kayıtlıdır. 1913'de teklif edilen adı Gedikli olan köyün, 1530 yılına ait Vilayeti Karaman ve Rum Defteri Akça-abad nahiyesinde kaydı yoktur.
Seddül Bahir■ Hakan Kırımlı'nın verilerine göre köyde 2008 yılı itibarıyla 2 hane Azaklıoğlu sülalesinden Kırım Tatar'ı bulunmaktadır. Bu Azaklıoğullarının Kırım'dan hangi tarihte geldikleri belli olmasa da miladi 1845 tarihli nüfus defterinde isimleri geçmektedir. 1930lu yıllardan itibaren dış göçle köyü terk eden Azaklıoğullarının, eskiden daha kalabalık olduğu anlaşılmaktadır.
Denizcan Dede■ Koord: 40° 56' 17'' D, 39° 27' 24'' K
Adaköy köy
-
Yeniçağa -
Bolu■ İmp. Hadrianus’un (117-135) sevgilisi olan ve Mısır’da bir kaza sonucu ölümünden sonra adı bir yıldız kümesine verilen genç Antinous’un doğum yeri idi. Antik Çağ’da bugünkünden daha büyük olan Çağa gölünde bir ada yerleşimi idi. ■ Yunanca mantineion `kâhin makamı`.
SN■ Koord: 40° 47' 46'' D, 32° 2' 34'' K
Adalar ilçe
-
Adalar -
İstanbul■ Orta Bizans döneminde Dêmonisi/Dimónisi, yakın dönemde Büyükada’nın adından Prínkipo adları kullanılmıştır. Türkçede İstanbul adalarının özel bir adı hiç olmamış görünüyor.
SN■ Koord: 40° 52' 10'' D, 29° 8' 12'' K
Adapazarı il
-
Sakarya Merkez -
Sakarya■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi.
■ Kasabanın 16. yy’da Sivas’tan gelen Ermenilerce kurulduğu ve ilk kurucunun adıyla Donigaşen olarak adlandırıldığı rivayet edilir. 19. yy sonunda kentin Ermenileri arasında yaygın olan bu bilgi başka kaynaklardan teyit edilemedi. Sakarya nehir adı 1924’te idari birim adı olarak benimsendi. • 1870’lerden itibaren Rumeli, Kafkasya, Doğu Karadeniz ve diğer bölgelerden gelen muhacirlerle büyüyen kent, 1999 Marmara Depremi’nde tamamen yıkıldıktan sonra yeni alanda baştan inşa edildi.
SN■ Orhan Gazi'nin 1324 yılında fethettiği topraklardandır. Bazı kaynaklarda "Ada Karyesi" olarak anılır.1646’da Bolu’ya bağlı bir nahiye olan Adapazarı’nın 1658’de tekrar köy, 1692’de kaza, 1701’de Sapanca’ya bağlı bir köy, 1742’de nahiye ve 1837’de İzmit Sancağı’na bağlı bir kaza haline getirildiği tarihi kayıtlardan anlaşılmaktadır. 1852’de Kocaeli Mutasarrıflığına bağlanan Adapazarı, 1954 yılında il olmuş ve “Sakarya” adını almıştır.
ekaragoz■ Eski ismi: At Pazarı?Atpazarı kazası dahilinde yeni usulde eğitim veren Budaklar Karyesi Mekteb-i İbtidaisi Muallimi Ahsen Efendi'nin kısa sürede yirmi iki neferin hatm-i şerifi tamamlamasıyla yapılacak dua merasimiyle ilgili Umum Mekatib-i İbtidaiye Müdürlüğü'ne yapılan başvuru ve durumun gazetelerde ilanı. Târih tespit edilemedi.
Manav■ Koord: 40° 46' 25'' D, 30° 23' 54'' K
Afşin ilçe
-
Afşin -
Kahramanmaraş■ İmp. III. Gordianus (234-238) devrinde Urfa’dan göçen Arap aşiretleri iskân edilmiştir; Arabissos adının bu vesileyle verildiği düşünülebilir. [Irfan Shahîd, Byzantium and the Arabs in the Fifth Century, 1989]. Aslen buralı olan imp. Maurikios’un (582-602) adı `Arapoğlu` anlamına gelir. Urfalı Mateos Vekayinamesinde 1076/77 olayları meyanında anılan Apşun adı Arabson > A(r)bşon biçiminden türemiş olmalıdır; `ünlü Selçuklu komutanı Afşin` ile ilgili olması düşünülemez. Türkçe resmi belgelerde 1944’e dek kullanılan Efsus adı orijinal ismin Arapça yazımı, Yarpuz ise aynı adın yerel Türkmen ağzındaki biçimidir. Afşin adı Cumhuriyet döneminde verilmiş olup mitolojiktir.
SN■ Afşin ilçe merkezinin yaklaşık 50.000 nüfusu vardır. Afşin-Elbistan Termik Santralleri sebebiyle Türkiye'nin her bölgesinden vatandaşlar yaşamaktadır. Lakin ilçenin yerlisi olarak kabul edeceğimiz temel unsur Avşar boyu başta olmak üzere Yıva, Bayat ve diğer Oğuz boylarına mensup Türkmen obaları ve aşiretleridir.
Faik Erat■ Koord: 38° 14' 41'' D, 36° 54' 49'' K
Afyon il
-
Afyon Merkez -
Afyon■ Bergama kralları (MÖ 3. yy) zamanından itibaren anılan Akroinon veya Akroinos hisarıdır. MS 740 yılında Bizans ordusu burada Araplara karşı büyük zafer kazandı. Selçuklu veziri Sahib Ata’nın onardığı hisar dolayısıyla Karahisar-ı Sahib adını aldı. Afyon adının kaynağı açık değildir; Akroinón adından deformasyon yoluyla türediği düşünülebilir.
SN■ Koord: 38° 45' 23'' D, 30° 32' 36'' K
Agía Varvára Αγία Βαρβάρα mahalle
-
Pieria GR■ Svoronos köyüne dahil edilmiştir.
SN■ Koord: 40° 16' 25'' D, 22° 27' 51'' K
Ağabeyli mahalle
-
Dulkadiroğlu (
Ağabeyli bucağı) -
Kahramanmaraş■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi.
■ İmp. VI. Leon’un sefernamesinde (Taktika) anılan Paradeisos nehir adı, yakın döneme dek Bertis/Bertuz şeklinde idari bölge adı olarak kullanılmıştır. Dağınık yerleşimlerden oluşan geniş bir havzadır. Partis/Pertus kalesi 1107-1208 tarihleri arasında çeşitli yerel Ermeni ve Türk beyleri arasında defalarca el değiştirdi.
SN■ Koord: 37° 44' 16'' D, 37° 6' 59'' K
AğaçlıDüz mahalle
-
Hayrat -
Trabzon■ 2013 yılında Balaban beldesinin lağviyle ''Düz'' mahallesiyle bir muhtarlık teşekkül etmektedir.
C.G.■ Koord: 40° 52' 35'' D, 40° 20' 32'' K
Ağaçseven mahalle
-
Of (
Hayrat bucağı) -
Trabzon■ 1642 civarlarında Bekir ve Ali adlı iki kardeşin yerleşmesiyle kurulmuştur. Bekir ve Alinin soyundan gelen sülalelere Bekiraliler denir. Bekiraliler, Tulmuşiler, İskenderiyeler gibi üç ana sülale vardı.
Ahmet■ Hafızlık ve Arapça eğitimi çok eski tarihlerden beri ünlüdür. Hala Türkiye'nin birçok yerinden insanlar çocuklarını Din,dil,edebiyat eğitimi almaları için buraya gönderirler.
Ahmet■ Koord: 40° 51' 50'' D, 40° 27' 19'' K
Ağlasun ilçe
-
Ağlasun -
Burdur■ Yer belirten s+ öntakısını almış ve almamış halleri Antik Çağ kaynaklarında kayıtlıdır. Türkçe ad eski ismin belirtme hali Agalassón’dan türemiştir.
SN■ Sagalassos adınının 's' sesinin sonraları 'eis' edatının yöredeki halini belirtmesi olarak algılanmasından (benzer olarak: Naxos - Axos, Samsun, Sinason, Sumela için olanın tersi). Türkçe hali ismin akusativinden gelir.
Tankut Beygu■ Koord: 37° 38' 59'' D, 30° 31' 55'' K
Ağva mahalle
-
Şile (
Yeşilçay bucağı) -
İstanbul■ Türkçe adı belki Akra > Ağra biçiminden evrilmiş olabilir. Türkçe Akova > Ağva mümkündür. İtalyanca Acqua (`su`) adından türetilmesi fantezidir.
SN■ Ağva'ya 14. yüzyılın ikinci yarısından sonra Osmanlı tarafından Konya, Karaman ve Kırşehir'den getirtilen Türkmen boyları iskân edilmiştir. Bugünkü Ağvalılar da onların torunlarıdır.
M. Hakan■ Ağva'ya 14. yüzyılın ikinci yarısından sonra Osmanlı tarafından Konya, Karaman ve Kırşehir'den getirtilen Türkmen boyları için kaynak ekleyiniz. Yerli Manav soyunun içinde manavlaşan Kürt hatta Macar sülâle isimleri görülmesi buna işârettir.
Manav■ Kaynak 1: https://agvabeyazev.com/agva-hakkinda/Kaynak 2: https://tr-tr.facebook.com/akcakese/posts/10155206001070711:0Kaynak 3: https://yasin.ilcebay.com/agva-istanbul/Manavların mikro milliyetçilik yapması çok gülünç kalıyor. Manav denilen kesim Osmanlı döneminde köylerde ve kentlerde yaşayan Türkmenler için söylenegelmiş bir tabir olup ziraat ve zanaat işleri ile uğraşmalarıyla bilinirler. Manavlar öz be öz Türkmendirler.
Cemil■ Koord: 41° 8' 17'' D, 29° 51' 27'' K
Ahat köy
-
Banaz -
Uşak■ Bizans kilise kayıtlarında Akmonia kasabası 12. yy sonuna dek anılır. 2000 yılında keşfedilen büyük yer mozayiği daha sonra çalındı.
SN■ Koord: 38° 39' 31'' D, 29° 46' 11'' K
Ahmetbey belediye
-
Lüleburgaz -
Kırklareli■ Evliya Çelebi'nin ifadesine göre Müslüman yerleşimi iken 19. yy ortasında ve 20. yy başında tümüyle Rum Hıristiyan nüfusludur. 1886'da 172 hanede 775 nüfus Rum yaşamaktaydı.
SN■ Koord: 41° 26' 25'' D, 27° 35' 3'' K
Ahmetbeyli mahalle
-
Menderes (
Değirmendere bucağı) -
İzmir■ Ahmetbeyli esasen kıyıdan 2 km kadar içeride olan köyün adıdır. Sahil mahallesi antik Notion limanı mevkiindedir.
SN■ Selanik vilayeti Siroz livası Zihne kazası Kormişte köyünden gelip, İzmir ili Değirmendere kazası Ahmetbeyli köyünde iskan edilen Muhacir Hüseyin oğlu Mehmet ve Ahmet'e ait tasfiye talepnamesi. 08.03.1926
Manav■ Koord: 38° 1' 24'' D, 27° 11' 9'' K
Ahtopol Ахтопол belediye
-
Tsarevo -
Burgas BG■ MÖ 5. yy'da kurulduğu rivayet edilen Atina kolonisi idi. Roma-Bizans döneminde önemli bir Karadeniz limanıydı.
SN■ Koord: 42° 6' 3'' D, 27° 56' 19'' K
Akbaş mevki (Yalova bağ)
-
Eceabat -
Çanakkale■ Herodot’a göre Pers kralı Darius bu noktada Çanakkale Boğazı üzerinde bir köprü inşa etmeye teşebbüs etmiştir. Byron’un `Sestos’tan Abydos’a Yüzdükten Sonra Yazılmıştır` başlıklı şiiri İngiliz Romantik edebiyatının şaheserlerindendir.
SN■ Koord: 40° 13' 49'' D, 26° 25' 39'' K
Akbük mahalle
-
Didim -
Aydın 1525 📖:
Akbük (başka yer)
■ Akbük Plinius’un Basilicus Sinus adıyla andığı körfezin adıdır. Şimdiki Akbük mahallesi yakın tarihte kurulmuştur. Piri Reis haritası körfezin batı yakasında Akbük ve Alidos adlı iki yer gösterir.
SN■ Koord: 37° 23' 20'' D, 27° 26' 4'' K
Akçaabat ilçe
-
Akçaabat -
Trabzon■ Akçaabad/Akçaova idari birimin, Polathane merkez kasabanın adıdır. Platana adı en erken 1432 tarihli bir Trabzon fermanında görülür, ancak yerleşim 1235 öncesinde mevcuttur. Pulathane/Polathane adı Platana’dan uyarlanmıştır. 19. yy sonunda nüfusu 38.000 Müslim, 4000 Rum ve 3000 kadar Ermeni’den oluşmaktaydı.
SN■ 8000 Hristiyan Helen âilenin 17. asırdaki islamlaşma sebebiyle Platana (Akçaabat) ve Trabzon'dan çıkarak Tonya ve çevresine sığındığı yazılıdır.
Manav■ 8000 aile demek 40 bin kişi demek, 400 seneden bugüne hesapladığın zaman bu insanların Tonya'da 200-400 bin kişi olması gerekiyor. Ancak Türkiyede kütüğü Tonyaya kayıtlı insan sayısı 52 bin. Bu nasıl bir hesaplama şekli?
MCB■ Çoğunluk Kuman Türküdür.
Ali■ Koord: 41° 1' 16'' D, 39° 34' 18'' K
Akçakale mahalle
-
Akçaabat -
Trabzon■ 1992’de Akçakale köyü Gökçekaya (Garziya), Çatalzeytin (İspendam), Zeytinlik (Haldandoz) köylerinin katılmasıyla belediye statüsü kazandı.
SN■ Akçakale ilçesi, 1530 tarihli, 387 Nolu Vilayeti Karaman ve Rum Defteri Cilt II ”de 729’ncı sayfada “Kordil karyesi” olarak kayıtlıdır.
Seddül Bahir■ Kısmen Türkmen (Çepni) yerleşimi, yerleşim halkı birkaç köy hariç son iki yüzyılda Alevilikten Sünniliğe geçmiştir. Güvenç Abdal Ocağı kayıtlarında Çarşıbaşı-Akçaabat arasında Alevi geçmişi olan 14 köyden biridir.
metonio■ Koord: 41° 4' 50'' D, 39° 30' 1'' K
Akçakoca köy
-
Mengen (
Pazarköy bucağı) -
Bolu■ Yunanca (Ayios) Sérgios veya Ermenice (Surp) Sarkis aziz kişi adından türeyen ismi 21 Haziran 1332 (M 1916) tarihli kararnameyle Akçakoca olarak değiştirilmiştir..
SN■ Koord: 40° 55' 13'' D, 32° 14' 30'' K
Akçakoca ilçe
-
Akçakoca -
Düzce■ Osman Beyin kumandanlarından biri olup 14. yy başında bölgede beylik eden Akça Koca onuruna 1934’te Akçakoca adı verildi.
SN■ 20. yy başında kısmen Muhacir Türk, Laz, Gürcü ve Kafkas göçmeni (Abaza çoğunluk, Çerkes kısmen) yerleşimi.
Tashw■ Ayrıca Yerli (Manavlar)'da günümüzde merkez'de bulunmaktadır. Yörük ve Türkmenlerin Manavlardan çok sonra Akçakoca yöresine yerleştiği bilinmekle birlikte. Yerli (Manav) köylerinin bir kısmının tarihinin Bizans devrine kadar dayandığı bilinmektedir. Kırım'dan ve Kazan'dan gelen Kırım Tatarları ve Kazan Tatarları Akçakoca'da bulunmak ile birlikte ayrıca Karadeniz'den göç etmiş Karadeniz göçmeni nüfusu'da Akçakoca'da bulunmaktadır.
■ Akça Koca beyin Akçakoca'yı Bizanstan fetih ettiği rivayet edilse'de doğrululuğu teyit edilememiştir. Akçaşehir adının zamanında değiştirilmesi gerektiği uygun görmüş ve Akça Koca beyin adından esinlenilmiş Akçaşehir'e Akçakoca adı koyulmuştur. 14. yy'da Konur Alp tarafından Bizanstan fetih edildiği veya Şehir'de ki ağırlıklı Türk nüfusun kendiliğinden Bizans'tan Osmanlılara katıldığı'da düşünülmektedir. (Bu görüşün başka bir alternatif'i ise Yerli Rum Ortodoks halkın Osmanlı yönetimine boyun eğip katılması.)
Akçakoca’nın Türk hakimiyetine geçmeden önceki bilinen eski adları: Dia, Dias, Diapolis ve Tospolis‘tir. Akçakocanın Türk hakimiyetine geçtikten sonraki isimleri ise sırasıyla Akçaşar, Akçaşehir ve Akçakoca olmuştur.
■ Fındık ekiminden önce Akçakocalı Erkeklerin denizcilik yaptığı halkın denizcilik, esnaflık, tarım, bağcılık, ticaret ile geçindiği anlaşılmaktadır. Eski dönemlerde Akçakocalı ailelerin bütün erkekleri birden, denizde can verirmiş, onun için de o çağlarda (Akçakoca'da erkek mezarı yoktur) denmekte imiş.
chaluri■ Koord: 41° 5' 17'' D, 31° 7' 20'' K
Akçakonak mahalle
-
Söke -
Aydın■ 1916 tarihli Erkanı Harbiye haritası bu köyün hemen güneyinde, şimdi maden ocağının olduğu yerde, ’İngiliz Köyü’ adlı yerleşimi gösterir.
SN■ Türkçeleşmiş adı ortak ("Gümenez") Samsun'da da bir yerleşim vardır. Günümüzde Yakakent.
Tankut Beygu■ Koord: 37° 42' 1'' D, 27° 21' 50'' K
Akçatepe mahalle (Kocasinan bağ)
-
Kocasinan -
Kayseri■ Anadolu’daki diğer Dadassós için Aksaray Merkez Tatlıca köyüne bakınız. Her iki yerin adı Hititçe Dadaşşas veya benzerinden türemiş olmalıdır. Ancak Hitit kayıtlarında anılan Dadaşşas/Tataşşas adlı yer Konya Ereğlisi veya Karaman civarında görünür.
SN■ Koord: 38° 49' 33'' D, 35° 33' 58'' K
Akdeğirmen köy
-
Taşköprü -
Kastamonu■ Gavras için karş. Gümüşhane Merkez Kayabaşı köyü.
SN■ Akdeğirmen köyü'nün eski adı sadece Gavraz'dır ve Gavras-Tekke ise Alatarla köyünün eski adıdır.
Seddül Bahir■ Koord: 41° 28' 4'' D, 34° 0' 42'' K
Akdeniz deniz
-
---■ Antik kaynaklarda adı genellikle `büyük deniz`dir (İbr Yam haGadol, Yun Megalê Thálassa, Lat Mare Magnum). Mesógaios adı en erken 2. yy’da Mısırlı Polluks’un Onomastikon’unda görülür. Klasik devir Arapçasında Bahr ar-Rûm yaygındır; modern Bahr al-abyaz (`ak deniz`) Türkçeden çeviridir. Bahr al-Mutawassıt (`ara deniz`) Batı dillerinden çeviridir. Türkçe en erken tarihten itibaren görülen Akdeniz ve Karadeniz adları muhtemelen `güney/kuzey denizi` anlamındadır.
SN■ Koord: 36° 32' 3'' D, 30° 52' 1'' K
Akköy mahalle
-
Vakfıkebir -
Trabzon■ Dört köyden oluşan Komandra/Komandere yerleşim alanının ’Kuman Deresi’ şeklinde yorumlanarak bir Türk kavmi olan Kuman’larla irtibatlandırılması abesle iştigaldir.
SN■ Koord: 40° 58' 23'' D, 39° 17' 44'' K
Akpınar mahalle (Akpınar bağ)
-
Akçaabat -
Trabzon■ Merkez olan Camiyanı (Gozoysa) mahallesine Yeşilce (Samara), Konaklı (Şilara), Bahçecik (Iskaniye), Fettahlı mahalleleri bağlıdır. 1993’te kurulan Akpınar belediyesi daha sonra lağvedildi.
SN■ Koord: 40° 55' 29'' D, 39° 30' 20'' K
Aksaray il
-
Aksaray Merkez -
Aksaray■ Antik Garsaúra kentine son Kappadokia kralı Arxelaos (MÖ 36-14) onuruna Kolônia Arxelais/Arxelaida adı verildi. 9. yy’dan sonra Arap akınları nedeniyle boşaldı. 1171’de Selçuklu sultanı 2. Rükneddin Kılıçarslan tarafından yeniden inşa edildi. ■ Kent adının Türkçe ’saray’ ile ilgili olmayıp, Yun Aksará adından türediği savunulmuştur. Ancak 13. yy Bizans kayıtlarında görülen Ta Aksará biçimi Türk fethinden sonrasına ait olup Türkçeden geri alıntı olması güçlü olasılıktır. (Zgusta §199).
SN■ Koord: 38° 22' 26'' D, 34° 1' 52'' K
Aksaray mahalle
-
Fatih -
İstanbul■ İmp. Julianus (361-363) döneminde Bergama’dan buraya getirilen anıtsal boğa heykelinden dolayı Forum Bovis, Fatih Sultan Mehmet döneminde Karaman’daki Aksaray kentinden getirilen yerleşmecilerden ötürü Aksaray.
SN■ Koord: 41° 0' 30'' D, 28° 56' 59'' K
Akseki ilçe
-
Akseki -
Antalya■ Kasabanın adı Marla veya Marulya’dır. Akseki eskiden beri bölge ve idari birim adıdır.
SN■ Koord: 37° 2' 48'' D, 31° 47' 22'' K
Aksiós belediye
-
Thessaloníki (Selanik) -
Thessaloníki_m GR■ 20. yy başında
Bulgar yerleşimi.
■ Yüncüler köyüne 1927’de Kímina adı verilmiş, yanıbaşına Doğu Trakya muhacirleri için Nea Malgara yerleşkesi kurulmuştur.
SN■ Koord: 40° 36' 42'' D, 22° 41' 1'' K
Aksu mahalle
-
Sürmene -
Trabzon■ Ayfoka burada köyün mü, yoksa bir mevki veya mahallenin adı mıdır, anlaşılamadı. Sinoplu Ayioz Fokas Karadeniz denizcilerinin koruyucusu sayılırdı. Makamı Sinop’tadır.
SN■ Koord: 40° 52' 5'' D, 40° 7' 1'' K
Aksu ilçe
-
Aksu -
Isparta■ Yenice belediyesi 1987’de Aksu adıyla ilçe statüsü kazandı. Eski nahiye adı olan Anamas, ilçenin güneyinde şimdi Dedegöl Dağı adı verilen dağın adıdır.
SN■ Koord: 37° 47' 56'' D, 31° 4' 18'' K
Akşehir ilçe
-
Akşehir -
Konya■ İskender’in maiyetinden Philomelos tarafından kurulduğunu Strabon aktarır. MÖ 2. yy’a ait Philomêlion sikkeleri mevcuttur. 1117 yılındaki Bizans-Selçuklu çatışmaları sırasında halâ aynı adı taşıyordu. 1381’de Akşehir adıyla sancak idi.
SN■ Koord: 38° 21' 24'' D, 31° 25' 1'' K
Aktutan köy
-
Gümüşhane Merkez -
Gümüşhane■ Köyün Ortamahalle bölümünde bulunan Ermeni manastırı 19. yy'da Rum köylülerle Ermeni kilise yönetimi arasında yıllarca süren bir davaya konu olmuştu. Köy adı Ermenice 'Hay' ve Rumca/Türkçe 'kilise' kelimelerinden bileşiktir. Buradan Yeşilyurt'a kadar uzanan vadiye Kilise Deresi adı verilir.
SN■ Koord: 40° 29' 12'' D, 39° 32' 24'' K
Akyazı mahalle
-
Ortahisar -
Trabzon■ Pjişkyan Karadeniz Rehberi (1819) üzerinde ip işareti bulunan iki antik sütundan söz eder.
SN■ Koord: 40° 58' 51'' D, 39° 37' 59'' K
Alaçatı-Marina mevki
-
Çeşme -
İzmir■ Agrilia (Αγριλιά) Yunancada yabani zeytin demektir. Bölgede pek cok yabani zeytin ağacı hala bulunmaktadir.
Utku Oziz■ Koord: 38° 14' 57'' D, 26° 22' 58'' K
Alamescit köy
-
Sandıklı -
Afyon■ Erken Bizans dönemine ait Stektorion kalıntıları köyün batısında Kocahüyük adı verilen mevkidedir.
SN■ Koord: 38° 20' 13'' D, 30° 9' 43'' K
Alanlı mahalle (Atakum bağ)
-
Atakum -
Samsun■ 6.05.1953 tarihli kararla Alanos olan adı Alanlı olarak değiştirildi.
SN■ Koord: 41° 19' 51'' D, 36° 12' 36'' K
Alanya ilçe
-
Alanya -
Antalya■ MÖ 67’de Pompeius’un Akdeniz korsanlarına kazandığı deniz zaferiyle anılan Korakesion limanı idi. Yunanca «kóraks» (`kuzgun`) adından isim aldığını sanmamak için bir neden yoktur. ■ 13. yy’da Selçuklu sultanı Alaeddin Keykubad onuruna Alaiye adı verildi. 20. yy başlarına dek adın bu biçimi kullanılmıştır.
SN■ Koord: 36° 32' 32'' D, 31° 59' 49'' K
Alaşehir ilçe
-
Alaşehir -
Manisa■ Antik adını Philadelphos (`kardeşsever`) lakaplı Bergama kralı II. Attalos’tan (MÖ 160-138) alır. İncil’in Vahiy (Apocalypse) kitabında anıldığı için ABD’deki Philadelphia kentinin adına kaynak olmuştur.
SN■ Mübadelede Rumlar Yunanistana gönderildikten sonra kısmen Balkan muhacirleri ve çevre köyler tarafından iskan edilmiştir. Kenan Evren Alaşehire yerleşmiş Arnavut kökenli bir ailenin çocuğudur.
metonio■ 20. yy başında kısmen Rum Ortodoks yerleşimi. Aydın Vilayetine bağlı Alaşehir Kasabasında Rum Cemaatine mahsus bir mekteb yapılmasına müsade isteği ve bunun uygunluğu. Rum Ortodoks halkı Ptolemaida yakınındaki Emporio köyünde iskân edilmiştir.
Manav■ Koord: 38° 21' 1'' D, 28° 31' 9'' K
Alata mahalle (Erdemli bağ)
-
Erdemli -
Mersin■ Alata esasen Erdemli’nin içinden geçen ırmağın (Sorgun Çayı) adıdır. Irmak eskiden Silifke ve Mersin illerinin sınırı olduğu gibi, ırmağın iki yakasında olan Erdemli ve Alata da iki ayrı köy idi.
SN■ Koord: 36° 36' 44'' D, 34° 18' 47'' K
Alatarla köy
-
Taşköprü -
Kastamonu■ Gavras için karş. Gümüşhane Merkez Kayabaşı köyü.
SN■ Alatarla köyünün eski adı 1928'de Gavraz-Tekkesi ve 1968'de Gavras Tekke olarak kayıtlı.
Seddül Bahir■ Koord: 41° 29' 25'' D, 34° 1' 29'' K
Alataş mahalle
-
Maçka -
Trabzon■ Köy mübadeleden sonra metruk iken, 1929 yılında yaşanan sel felaketi sonrası Beşköyden gelen insanlar yeniden iskân etmiştir.
C.G.■ Koord: 40° 49' 10'' D, 39° 41' 22'' K
Alaybeyli mahalle
-
Kırıkhan -
Hatay■ 20. yy başında
Türk yerleşimi. Şimdi
Türk yerleşimi
■ Kırıkhan kasabasının 19. yy sonunda gelişmesinden önce bölgenin başlıca hisarı olan Trapezon/Darbısak kalesi masa şeklindeki bu tepe üzerindedir. 1175’te Selahaddin Eyyübi tarafından fethi Frenk ve Süryani tarihçilerince kaydedilmiştir. Büyük İskender sefernamesinde İssos muharebesi arifesinde İran Şahı Darius’un karargahı olan Sokhoi adlı yerin de burası olması güçlü olasılıktır. Kale içinde Hz. Bayezid-i Bestamî ziyareti bulunur.
SN■ Köy 1865 senesinde bölgeye yerleştirilen Türkmenler tarafından kurulmuştur. Köy halkı günümüzde de Türkmen'dir.
Yusuf Erbey■ Koord: 36° 31' 54'' D, 36° 21' 38'' K
Alazlı mahalle
-
Düzköy -
Trabzon■ Standart Yunanca mýlos (`değirmen`) sözcüğü Pontos Rumcasında y > ou kuralı uyarınca moúlon, çoğ. moúla şeklini alır.
SN■ 1530'da Mula olarak kayda alınan köy şimdi de eski ismi Mula olarak bilinen aynı köydür, yani Alazlı'dır. 1583 yılı Tahrir kayıtlarında geçmeyen Muhula ayrı köydür, 1682 Tahrir kayıtlarında geçmektedir. Buradan şu sonuca varılabilir ki 1583'te Muhula diye bir müstakil köy yoktu ya da bölgesel konumu nedeniyle Metinganiya köyleri denilen 8 köy içerisinde olan bir köy ile birlikte kayda alınmış olmalıdır.
cykurdoglu■ Mula: Alazlı'nın eski adı. Köyün alt tarafındaki derenin üstünde bir zamanlar 7-8 tane değirmen varmış. Birisi halen (2011) sağlam ve faaldir. Diğerlerinin de bazılarının kalıntılarını görmek mümkündür. Anames (Mula'nın eski adı): Yun. Anemos "rüzgâr". Değirmenlerin olduğu derenin adı da Anemes Deresi'dir.
Kseros■ Bu köy 1530 tarihli Osmanlı Tahrir Defterinde şu şekilde görülür: Mula karyesi, Akça-abad nahiyesi.
Seddül Bahir■ Mula: kolkh-Zan dili olan Lazca ve Megrelce de Bölgede de yatişen bir tür Karaağaç.
isa tabili■ Koord: 40° 51' 3'' D, 39° 22' 51'' K
Alçıtepe köy
-
Eceabat -
Çanakkale■ 1915 Çanakkale Savaşının en kanlı çarpışmaları bu köy yakınında Kirtetepe’de gerçekleşmiştir.
SN■ Koord: 40° 5' 41'' D, 26° 13' 34'' K